روزه از اعمالی است که در ماه مبارک رمضان بر مسلمانان واجد شرایط واجب است و به تبع همین امر، روزه خواری نیز دارای عقوبت الهی است.
به گزارش توانا نیوز، از آنجایی که برابر اصل دوازدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دین رسمی ایران، اسلام است و اقدام به روزه خواری نیز در زمره اعمال حرام قرار میگیرد، غالبا برای اعمال مجازات افراد روزه خوار و یا افرادی که در ماه مبارک رمضان اقدام به خوردن و آشامیدن میکنند، به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی استناد میشود که بیان میدارد: هرکس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میگردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمیباشد، ولی عفت عمومی را جریحه دار نماید فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
استناد به ماده فوق برای موضوع مذکور با چند ایراد حقوقی مواجه است؛
اولا، همانطور که میدانیم این عمل در ماه رمضان در زمره اعمال حرام قرار میگیرد و طبق قسمت اول ماده، تظاهر علنی به این فعل حرام مستوجب کیفر است اما غالبا افراد روزه خوار یا اشخاصی که اقدام به خوردن و آشامیدن میکنند، تظاهر نمیکنند چراکه آنها در طول روز همواره این عمل را انجام میداده و در فعل خود اغراق نمیکنند تا بتوان وصف تظاهر را بر آنها بار نمود.
ثانیا، همانطور که از متن ماده مشخص است، این عمل باید داری مجازات جداگانه باشد تا در صورت تظاهر به آن طبق این ماده نیز مشمول کیفر بشود.
ثالثا، همانطور که گفته شد این عمل حرام باید دارای کیفر جداگانه مستند به قانون مجازات اسلامی باشد تا بتوان در صورت تظاهر، برابر این ماده نیز فرد خاطی را مجازات نمود و چون این فعل حرام به صورت جداگانه جرم انگاری نشده است، مطابق قسمت دوم ماده ذکر شده در صورتی میتوان برای فردی که مرتکب این فعل حرام شده است مجازات تعیین نمود که عفت عمومی را جریحه دار کرده باشد؛ عفت عمومی هم برابر نظر غالب حقوقدانان مختص به مسائل جنسی میشود و از آنجایی که روزه خواری و یا اقدام به خوردن و آشامیدن در ماه رمضان در زمره موارد جنسی نیست، مشمول عفت عمومی نیز نخواهد شد.
نباید این اصل مهم حقوقی را از یاد برد که در قانون مجازات باید تفسیر مضیق و به نفع متهم انجام بشود و بنابراین طبق آنچه که گفته شد، روزه خواری و اقدام به خوردن و آشامیدن در ماه مبارک رمضان طبق ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی قابل مجازات نمیباشد.
نویسنده: سالار شهبازی، حقوقدان و مدرس دانشگاه