اغلب بزهدیدگان، در تحقق جرم علیه خود نقشی نداشتهاند و قربانی خواستههای بزهکارانند و آگاهانه و ناآگاهانه موجبات بزهدیدگی خود را فراهم میکنند. به عبارتی سادهلوحی افراد در فعالیتهای روزمره خود در فضای سایبر و نیز ناآشنایی آنها با توانمندی و خطراتهای فضای سایبر و مجرمین سایبری موجب بزهدیدگی آنها گشته که البته شدت و حدت این امر بسته به سن و اشتغال بزهدیده متفاوت است.
به گزارش توانانیوز، در پیشگیری از جرائم سایبری، بررسی روابط بزهدیده و بزهکار کارگشاست. در این راستا بزهدیده میتواند نقش تسهیل کننده ای داشته باشد، که این نقش ناشی از روابط قبلی بزهدیده با بزهکار یا به دلیل سبک خاص زندگی بزهدیدگان این جرائم میباشد.
پیشگیری در جهت رویارویی با خشونت، به عنوان مثال در خصوص کودکان، با بهره بردن از برنامههای آموزش عمومی به والدین و اولیای مدارس، استفاده صحیح و مدیریت شده ازفناوریهای ارتباطی اطلاعاتی، میتواند بتدریج فرهنگ استفاده از اینترنت را در جامعه پیاده نماید.
آموزش به والدین در خصوص کنترل استفاده کودکان از اینترنت و آگاهی دادن به خانوادهها نسبت به عواقب و آثار نامطلوب استفادههای نابجا از اینترنت توسط کودکان و هم چنین آموزش عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی، از قبیل صدا و سیما، نشریات و… میتواند تأثیر به سزایی در کاهش بزهدیدگی افراد جامعه داشته باشد.
در واقع با تغییر نگرشهای اجتماعی و هنجارها، میتوان سوءاستفاده اینترنتی را که چالشی جدی است، تغییر داد. سپس در کنار آن، قوانینی مؤثر وضع نمود که مانع از فعالیتهای غیرقانونی یا آسیبها شوند.
نظارت دقیق و غنیسازی قوانین منع کننده خشونت سایبری علیه کودکان و زنان در اینترنت باید به شرایط اجتنابناپذیر تبدیل گردد، تا بدین صورت فضای امن، قابل اعتماد و توانمند برای آنان فراهم آید. در جرائم سایبری خصوصاً زمانی که بزهدیده کودک میباشد بایستی علاوه بر تشدید مجازات، قطعیت در مجازات وجود داشته باشد که این امر، خود مانع از جهات تخفیف در مجازات، تعلیق، تبدیل و… شده و در نتیجه به عنوان عامل بازدارنده در ارتکاب جرم مؤثر خواهد بود.
نویسنده: بهروز پورشفیع
محقق و مدرس حقوق کیفری