کاربردهای هوش مصنوعی روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود و پای آن به همه‌ی حوزه‌ها باز می‌شود. هوش مصنوعی کاربردهای متعددی در حوزه انتخابات و سیاست دارد. ازجمله این کاربردها این موارد است: یکی از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی تحلیل داده‌های عظیم انتخاباتی است.
به گزارش توانانیوز، با به‌کارگیری الگوریتم‌های پیشرفته‌ی داده‌کاوی و یادگیری ماشینی، می‌توان الگوها و روندهای مختلف انتخاباتی را شناسایی کرد؛ برای مثال، تحلیل داده‌های جمعیت‌شناختی الگوهای مشارکت و رأی‌دهی در منطقه‌های مختلف را مشخص می‌کند که برای طراحی تبلیغات هدفمند بسیار مفید است.
شناسایی الگوهای رفتاری
هوش مصنوعی می‌تواند الگوهای رفتاری کاربران را در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی تحلیل کند و براساس آن پیش‌بینی‌هایی از نتیجه‌های انتخابات ارائه کند؛ برای مثال، تحلیل تعاملات و بحث‌های جریان‌های سیاسی مختلف در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نشان‌دهنده‌ی گرایش‌ها و احتمال پیروزی هر جریان باشد.
هدفمندسازی محتوا و تبلیغات
یکی دیگر از موارد استفاده از هوش مصنوعی هدفمندسازی محتوا و تبلیغات براساس سلیقه‌ها و ترجیحات گروه‌های مختلف رأی‌دهنده است. با تحلیل داده‌های کاربران می‌توان محتوا و پیام‌هایی طراحی کرد که احتمال تأثیرگذاری بالاتری بر هر گروه هدف داشته باشد.
چالش های هوش مصنوعی در انتخابات
همزمان با مزیت‌های فراوان، هوش مصنوعی چالش‌ها و تهدیداتی هم برای فرایند انتخابات دارد:
دستکاری افکار عمومی با اطلاعات غلط و جهت‌دار
یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌ها درباره‌ی هوش مصنوعی استفاده از آن برای دستکاری و جهت‌دهی به افکار عمومی است. این کار می‌تواند ازطریق انتشار گسترده‌ی شایعات، اطلاعات غلط یا جهت‌دار و تبلیغات فریبنده با استفاده از هدفمندسازی الگوریتمی انجام شود. متأسفانه نمونه‌هایی از این دست در انتخابات ۲۰۱۶ امریکا دیده شد.
نقض حریم خصوصی رأی‌دهندگان با سوءاستفاده از داده‌ها
یکی دیگر از نگرانی‌ها سوءاستفاده از داده‌های شخصی رأی‌دهندگان برای هدف‌گذاری تبلیغات و دستکاری آن‌هاست. بسیاری از داده‌هایی که از رأی‌دهندگان جمع‌آوری می‌شود حساس و خصوصی هستند. استفاده‌ی غیراخلاقی و غیرقانونی از این داده‌ها می‌تواند به نقض حریم خصوصی بینجامد.
جعل و تقلب الکترونیکی در انتخابات
از دیگر تهدیدات استفاده از هوش مصنوعی به‌کارگیری آن برای جعل و تقلب الکترونیکی در انتخابات است؛ برای مثال، می‌توان با ایجاد حساب‌های کاربری جعلی و بات‌ها در شبکه‌های اجتماعی افکار عمومی را دستکاری کرد یا در ثبت‌نام‌ها و رأی‌گیری‌های الکترونیکی تقلب کرد.
حملات سایبری به زیرساخت‌های انتخاباتی
زیرساخت‌های انتخاباتی، مانند سامانه‌های رأی‌گیری الکترونیکی، نیز می‌توانند هدف حمله‌های سایبری قرار گیرند. انتخابات ۲۰۲۴ امریکا احتمالاً مهم‌ترین آزمون سیاسی هوش مصنوعی برای یکی از مهم‌ترین رویدادهای دنیاست. درمورد انتخابات آینده امریکا این چالش‌ها برای هوش مصنوعی مطرح است:
شبیه‌سازی صدا و تصویر:
با استفاده از فناوری دیپ‌فیک، می‌توان ویدئوهای جعلی ساخت و با افزایش امکان انتشار و بازنشر گسترده‌ی آن‌ها در زمان اندک، این موضوع می‌تواند انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴امریکا را در خطر قرار دهد.
تولید و انتشار اخبار جعلی:
هوش مصنوعی می‌تواند به ابزاری مخرب در حوزه‌ی انتشار اخبار جعلی تبدیل شود.
تأثیر روی رفتار رأی‌دهندگان:
اطلاعات نادرست و اخبار جعلی می‌توانند رفتار رأی‌دهندگان را تحت‌تأثیر قرار دهند و فرایند دموکراتیک را تضعیف کنند.
تضعیف فرایند دموکراتیک:
استفاده‌ی نادرست از هوش مصنوعی می‌تواند فرایند دموکراتیک را تضعیف کند.
نیاز به تدابیر مناسب:
بدون تدابیر مناسب، فناوری هوش مصنوعی ممکن است برای انتشار اطلاعات نادرست، تأثیر روی رفتار رأی دهندگان و تضعیف فرایند دمکراتیک به کار گرفته شود.
نیاز به مقررات‌گذاری:
تنها با مقررات‌گذاری می‌توان در این شرایط تغییر ایجاد کرد.
راهکارهای مقابله با تهدید هوش مصنوعی
برای مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای ناشی از هوش مصنوعی راهکارهایی وجود دارد:
تدوین قوانین سخت‌گیرانه‌تر
وضع قوانین سخت‌گیرانه‌تر علیه سوءاستفاده از هوش مصنوعی در انتخابات، به‌ویژه برای جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست و حمایت از حریم خصوصی، از ملزومات کاربرد درست از هوش مصنوعی در انتخابات است.
نظارت مستمر بر الگوریتم‌ها
نهادهای نظارتی باید به‌طور مداوم الگوریتم‌های مورداستفاده در فضای سیاسی و انتخاباتی را رصد کنند تا از سوءاستفاده جلوگیری شود.
الزام الگوریتم‌ها به رعایت اخلاقیات
طراحان و توسعه‌دهندگان الگوریتم‌ها باید ملزم به رعایت اصول اخلاقی در تحلیل داده‌ها و تبلیغات باشند. این امر یکی از چالش‌های اخلاقی پیش روی هوش مصنوعی هم به شمار می‌رود و فقط به انتخابات محدود نمی‌شود.
افزایش سواد دیجیتال شهروندان
آموزش شهروندان درمورد شیوه‌های سوءاستفاده‌ی احتمالی از هوش مصنوعی و چگونگی تشخیص اطلاعات جعلی و دستکاری‌شده به کاهش اثرات منفی هوش مصنوعی بسیار کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری درباره‌ی چالش‌های هوش مصنوعی در انتخابات
درمجموع، با وجود مزایای فراوان هوش مصنوعی، کنترل و نظارت بر کاربرد آن در انتخابات بسیار حیاتی است. تدوین قوانین مناسب، افزایش شفافیت الگوریتم‌ها و آگاهی شهروندان می‌تواند از بروز بسیاری از چالش‌های احتمالی جلوگیری کند.
پرسش‌های متداول
چرا هوش مصنوعی می‌تواند بر انتخابات تأثیرگذار باشد؟
هوش مصنوعی با توانایی تحلیل داده‌های عظیم و الگویابی، می‌تواند رفتار رأی‌دهندگان را پیش‌بینی کند و بر هدفمندسازی تبلیغات تأثیرگذار باشد.
مهم‌ترین چالش اخلاقی هوش مصنوعی در انتخابات چیست؟
دستکاری افکار عمومی با انتشار اطلاعات غلط و تبلیغات گمراه‌کننده یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اخلاقی محسوب می‌شود.
چگونه می‌توان از سوءاستفاده‌ی هوش مصنوعی در انتخابات جلوگیری کرد؟
با تدوین قوانین سخت‌گیرانه‌تر، نظارت مستمر بر الگوریتم‌ها، الزام آن‌ها به رعایت اخلاقیات و افزایش سواد دیجیتال شهروندان می‌توان از سوءاستفاده جلوگیری کرد.
آیا هوش مصنوعی می‌تواند بر نتیجه انتخابات تأثیر مستقیم بگذارد؟
بله، ازطریق دستکاری در ثبت‌نام رأی‌دهندگان، تقلب در رأی‌گیری و حمله‌های سایبری، هوش مصنوعی می‌تواند به‌طور مستقیم نتیجه‌ی انتخابات را تحت‌تأثیر قرار دهد.
نویسنده: دکتر شادی دالوند
محقق و مدرس فناوری اطلاعات
