در تهران، ایران، ایرانیان روز پنجشنبه، ۱ اوت ۲۰۲۴، در مراسم تشییع جنازه اسماعیل هنیه، رهبر حماس و محافظ شخصی او در میدان انقلاب اسلامی شرکت کردند. (عکس: وحید سالمی، خبرگزاری آسوشیتدپرس، فایل)
به گزارش توانانیوز،دبی، امارات متحده عربی (آسوشیتدپرس) – تهدید ایران برای حمله تلافیجویانه به اسرائیل بهدلیل ترور اسماعیل هنیه، مقام ارشد حماس، روز سهشنبه قدرتهای بزرگ جهان را درگیر دیپلماسی حساسی کرد.
برخی معتقدند که توقف یا محدود کردن حمله ایران میتواند به تلاشهای چندماهه برای برقراری آتشبس در جنگی که نوار غزه را ویران کرده و به گفته وزارت بهداشت این منطقه، نزدیک به ۴۰ هزار فلسطینی را کشته است، کمک کند. همچنین این اقدام میتواند به آزادی گروگانهای اسرائیلی که از حمله ۷ اکتبر حماس به جنوب اسرائیل، که منجر به کشته شدن ۱۲۰۰ نفر شد و این درگیری را آغاز کرد، در اسارت باقی ماندهاند، منجر شود.
اگر ایران اقدام تلافیجویانهای انجام دهد، ممکن است با حمله پیچیدهای از پهپادها و موشکها به همراهی شبهنظامیان حزبالله لبنان، که خود نیز بهخاطر ترور یکی از فرماندهان ارشدش از اسرائیل رنجیده است، همراه شود. این مسئله میتواند توانایی دفاع موشکی اسرائیل و متحدانش را برای مقابله با این حمله تحت فشار قرار دهد. تلفات گسترده ممکن است دولت تندرو بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، را به حمله مستقیم به ایران وادارد و خاورمیانه را به سوی جنگ منطقهای بکشاند.
این نگرانی موجب شده است تا دیپلماسی در منطقه شدت یابد. روز دوشنبه، فرانسه، آلمان و بریتانیا از ایران و متحدانش خواستند از “حملاتی که میتواند تنشهای منطقهای را بیشتر کند و فرصت توافق بر سر آتشبس و آزادی گروگانها را به خطر بیندازد، خودداری کنند.”
در یک تماس تلفنی، کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، به مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اصلاحطلب جدید ایران هشدار داد که “خطر محاسبه اشتباه جدی وجود دارد و اکنون زمان آرامش و بررسی دقیق است.”
پزشکیان این پیام را رد کرد. او گفت: “واکنش تنبیهی به یک متجاوز، حق ملتها و راه حلی برای توقف جنایات و تجاوزات است.”
رئیسجمهور جدید ایران همچنین با کاردینال پیترو پارولین، دبیر دولت واتیکان، و اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، بر سر تهدید تلافی گفتوگو کرده است.
پزشکیان تأکید کرده است که از دستورات آیتالله علی خامنهای، رهبر معظم ایران، پیروی خواهد کرد، کسی که قبلاً گفته است اسرائیل “با این اقدام، راه مجازات شدید را برای خود هموار کرده است.”
ایران بارها هدف ترورهای مشکوک و کارزارهای خرابکاری از سوی اسرائیل قرار گرفته است و این مسئله فشار بر نظام این کشور را برای حفظ جایگاه خود در “محور مقاومت” خودخواندهاش با شبهنظامیانی که در منطقه تسلیح میکند، افزایش داده است. اما این کشور همچنین با سالها اعتراضات گسترده، مشکلات اقتصادی و چالشهای داخلی دیگر مواجه شده که حمایت عمومی از دولت را تضعیف کرده است. نخستین حمله پیچیده آن به اسرائیل در آوریل خسارت کمی به بار آورد، که این بار خطر نیاز به پاسخ بزرگتر را افزایش میدهد.
آمریکا، حامی اصلی اسرائیل، بارها از ایران خواسته است که تلافی نکند. همچنین از تلاشهای میانجیگری شده توسط مصر و قطر برای رسیدن به آتشبس در جنگ گستردهتر حمایت کرده است. با این حال، آمریکا نیز برای مواجهه نظامی در خاورمیانه در صورت تشدید تنشها آماده است.
ارتش آمریکا دستور داده است که گروه ضربت ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن به سرعت به منطقه حرکت کند. آمریکا همچنین دستور داده است که زیردریایی هدایت شونده یواساس جورجیا وارد خاورمیانه شود، در حالی که گروه ضربت ناو هواپیمابر یواساس تئودور روزولت در خلیج عمان مستقر است. جتهای جنگنده اف-۲۲ بیشتری وارد منطقه شدهاند، در حالی که یواساس واسپ، یک کشتی تهاجمی آبی-خاکی بزرگ حامل جتهای جنگنده اف-۳۵، در دریای مدیترانه است.
در هفتههای اخیر، تنها قدرتهای غربی درگیر نبودهاند. مقامات روسی تحت ریاست ولادیمیر پوتین نیز با ایران مذاکره کردهاند. سرگئی شویگو، دبیر شورای امنیت ملی روسیه، از تهران بازدید کرد و ترور هنیه را “تراژیک” و مسئلهای که “نمیتوان از آن در مذاکرات با دولت ایران عبور کرد” توصیف کرد.
میخائیل بوگدانف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، بهطور جداگانه گفت که مسکو “همه را فرا میخواند تا از تشدید وضعیت که به یک فاجعه برای همه بازیگران منطقه منجر میشود، خودداری کنند.” خبرگزاری دولتی تاس او را نقل کرده است که “راهحلهای سیاسی برای مشکلات موجود باید پیدا شود.”
مترجم :مینو مهدور