عوامل بنیادی یعنی عرضه و تقاضا به آرامی بر ضد بازار نفت در حال حرکت هستند. تجربه این بازار اما نشان داده که واکنش منفی قیمت به صورت سریع و برق آسا روی می دهد .
به گزارش توانا نیوز، « سیتی بانک» آمریکا که در سالهای اخیر پیش بینی های واقع بینانه تری از امثال «گلدمن ساکس» داشته قیمت نفت برای پایان سال را در محدوده 70 دلار در هر بشکه، برای سال آینده به طور متوسط 60 دلار و کف قیمت را 55 دلار در 2025 برآورد می کند.
سیتی معتقد است که رابطه تقاضای نفت با رشد اقتصادی تا پایان دهه جاری (2030) قطع خواهد شد به این معنا که افزایش فعالیتهای اقتصادی بر خلاف رویه تاریخی دیگر با افزایش تقاضا برای طلای سیاه توام نخواهد شد. این نهاد مالی همگام با آژانس بین المللی انرژی معتقد است که تقاضای جهانی در سال 2029 به حداکثر رسیده و مازاد عرضه از سال 2030 آغاز می شود.
تحلیل سمت عرضه: در کوتاه مدت کماکان حداقل ۲.۲ میلیون بشکه تولید نفت در روز توسط اوپک پلاس خارج از بازار است. عمده این ظرفیت ، به صورت اختیاری توسط عربستان از مدار خارج شده که حالا با کاهش نرخها و افت تولید، با کسری بودجه مواجه است.
اگر اوپک پلاس بخواهد به وعده ی اخیر خود مبنی بر افزایش تولید از اکتبر ۲۰۲۴ عمل کند، بازار نفت سقوط خواهد کرد و اگر هم چنین نکند باز یک سیگنال مبنی بر شکنندگی تقاضا به بازار ارسال می کند. در آمریکا هم به رغم شعار دمکراتها مبنی بر فاصله گرفتن از سوخت های فسیلی، تولید نفت این کشور که در زمان تصدی کاخ سفید توسط بایدن حدود 11 میلیون بشکه در روز بود به رشد خود ادامه می دهد و بلومبرگ در آخرین برآورد خود ، افزایش قابل ملاحظه 600 هزار بشکه ای را برای سال آینده (تا رکورد 14.5 میلیون بشکه در روز) پیش بینی کرده است.
تحلیل سمت تقاضا: برای آمریکا و اروپا پیش بینی رشد اقتصادی سال 2025 به مراتب پایین تر از امسال (در کانال یک درصد) است که نوید بخش بهبود تقاضا برای نفت نیست.
در چین هم واردات نفت در سال جاری در همه ماه ها نسبت به ماه مشابه در سال قبل کاهش نشان می دهد. واردات نفت این کشور از 11.3 میلیون بشکه در روز در 2023 به محدوده 10.9 میلیون بشکه نزدیک شده است. تخمین های کارشناسی می گوید که احتمالا تقاضای واردات نفت چین نه در آینده نزدیک بلکه در 2023 به قله رسیده و از این پس به سمت کاهش حرکت می کند.
دلیل عمده این امر را باید در انقلاب خودروهای الکتریکی جستجو کرد. بر اساس آخرین آمار، حدود نیمی از خودروهای جدید فروخته شده در ماه گذشته میلادی در چین شامل خودروهای تمام برقی و یا هیبریدی بوده که ده برابر زمان قبل از شیوع کویید است! این جهش با نقش آفرینی دولت چین در اعطای یارانه به خریداران و تولید کنندگان خودروهای الکتریکی و توسعه خارق العاده شبکه توزیع شارژ و نیز تولید باطری میسر شده است.
بر این مبنا، بلومبرگ پیش بینی می کند که تقاضای نفت برای حمل و نقل جاده ای در چین در سال آینده در محدوده کمتر از 6 میلیون بشکه در روز به سقف تاریخی خود برسد و تا 2030 به 5 میلیون بشکه و در 2040 به کمتر از 3 میلیون بشکه برسد! در دنیا نیز پیش بینی می شود تقاضای نفت برای حمل و نقل جاده ای به عنوان بزرگترین حوزه موثر بر قیمت، از 2028 شروع به کاهش کند.
دو عامل مثبت کوتاه مدت برای بازار نفت:
تغییر سیاست پولی در غرب به سمت انبساطی که به طور تاریخی کمترین همبستگی را با قیمت نفت داشته است.
ریسکهای ژئوپولتیک در خاورمیانه و جنگ اوکراین که البته به زعم «سیتی بانک» نیاز به یک تنش بزرگ برای برگرداندن نفت به بالای 80 دلار دارد.
نکته: پیش بینی نفت 60 دلاری در 2025، برای اقتصاد ایران که کماکان برای تامین ثبات ارزی خود به درآمد صادرات نفت متکی است خبر خوبی به شمار نمی روند
شروین شهریاری
سهام نیوز