ز‌های گذشته اتحادیه اروپا با طرح ادعا‌های بی‌اساس، با صدور بیانیه‌ای شرکت کشتیرانی ایران و همچنین برخی کشتی‌ها و بنادر کشور را تحریم کرد. پس از آن، انگلیس نیز از مسدود شدن اموال شرکت هواپیمایی ایران‌ایر و تحریم شرکت کشتیرانی ایران خبر داد. اتحادیه اروپا همچنین در تحریم‌های جدید خود شرکت کشتیرانی ج. ا. ا و مدیرعامل این شرکت، محمدرضا خیابانی را تحریم کرده است.
به گزارش توانانیوز در متن منتشرشده اتحادیه اروپا پس از طرح ادعا‌های بی‌پایه و اساس، آمده هرگونه معامله با این بنادر، ازجمله بندر امیرآباد و بندرانزلی، به دلیل نقش‌شان در انتقال پهپاد‌ها و موشک‌ها و قطعات ایرانی به روسیه ممنوع است. لازم به ذکر است این تحریم‌ها علیه شرکت کشتیرانی ایران جدید نبوده و در سال‌های ۲۰۰۵، ۲۰۰۸، ۲۰۱۰، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ نیز بالاترین تحریم‌ها علیه کشتیرانی کشورمان و ازجمله شرکت کشتیرانی ج. ا. ا نیز اعمال شده است.
به‌اذعان نهادهای معتبر بین‌المللی، در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ شدیدترین تحریم‌های تاریخ دریانوردی جهان را علیه کشتیرانی ایران اعمال کرده و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ چندین‌بار تحریم‌هایی علیه کشتیرانی ایران وضع کرده است. گرچه هیچ‌کدام از قواعد تحریمی بی‌اثر نیست و هر تحریمی، به‌نوعی جنایت علیه بشریت بوده، اما آمار‌ها نشان می‌دهد کشتیرانی ایران به‌رغم تحریم‌های ظالمانه، توانسته از پس محدودیت‌های شدید تحریمی عبور کند. شاهد این موضوع، ثبت رکورد بالاترین جابه‌جایی بار در سال ۱۴۰۲ است. وابستگی بخش قابل‌توجهی از تجارت ایران به کشتیرانی، مکانیسم‌های پیچیده اعمال تحریم‌ها درکنار توسعه و تثبیت رژیم نظارت و بازرسی بر اجرای آنها، نشان می‌دهد کشتیرانی ایران در یک جنگ نابرابر، موفق به ثبت این رکورد در جابه‌جایی کالا شده است.
تحریم‌هایی که جدید نبود
تحریم‌های صنعت کشتیرانی ایران سابقه‌ای طولانی داشته و از ۱۳۳۲ آغاز شده‌اند. اولین تحریم کشتیرانی ایران پس از ملی شدن صنعت نفت و شکست انگلیس در دادگاه لاهه اتفاق افتاد (مقاله تحریم صنعت کشتیرانی ایران؛ روندپژوهی، ابعاد و اهداف، رحیم بایزیدی و سید سعید میرترابی) در این دوران کشتی‌های جنگی انگلیس با محاصره دریایی ایران مانع از فروش و انتقال نفت ایران توسط کشتی‌های سایر کشور‌ها ازجمله ایتالیا و ژاپن می‌شدند. در دوران معاصر تحریم‌های حوزه کشتیرانی در سال ۲۰۰۵ و پس از تصویب اولین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل فعالیت‌های هسته‌ای ایران آغاز شد. ازجمله تحریم‌هایی که پس از احیای فعالیت‌های هسته‌ای از سال ١٣٨٤ علیه ایران اعمال شد می‌توان به فرمان اجرایی ۱۳۳۸۲ دولت آمریکا در ژوئن ۲۰۰۵ اشاره کرد. قطعنامه‌های ۱۷۳۷ و ۱۸۰۳ نیز همزمان با بحران سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۹ باعث کاهش رشد صنعت کشتیرانی ایران شد.
قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت در ژوئن ۲۰۱۰ شامل تشدید محدودیت‌های مالی و کشتیرانی مرتبط با فعالیت‌های تکثیر سلاح‌های کشتار جمعی بود. بیانیه اتحادیه اروپا در جولای ۲۰۱۰ شامل ممنوعیت سوخت‌گیری و سایر خدمات به کشتی‌های ایرانی و سایر کشتی‌های ناقض تحریم‌ها می‌شد. بیانیه اتحادیه اروپا در اکتبر ۲۰۱۲ نیز شامل ممنوعیت انتقال تجهیزات و تکنولوژی ساخت کشتی به ایران بود.
قانون اختیارات دفاع ملی آمریکا در سال ۲۰۱۳ شامل اعمال محدودیت بر اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌شد که اقدام به تأمین کالا یا خدمات در بخش‌های انرژی، ساخت کشتی و کشتیرانی کنند یا عملیات مذکور را بیمه کنند. بیانیه اتحادیه اروپا در نوامبر ۲۰۱۳ شامل اعمال محدودیت بر ۱۷ شرکت ایرانی به بهانه همکاری با بخش کشتیرانی ایران می‌شد. پس از امضای برجام بخشی از این تحریم‌ها مرتفع شدند، اما با خروج آمریکا از برجام بخش قابل‌توجهی از این تحریم‌ها مجدداً اعمال شدند.
آمریکا؛ سلطان تحریم علیه کشتیرانی
۴ نوامبر ۲۰۱۸ آخرین روز از دوره ۱۸۰ روزه مشارکت ایالات‌متحده در برجام بود. ۵ نوامبر ۲۰۱۸، ایالات‌متحده به‌طور کامل تحریم‌های ایران را مجدداً اعمال کرد. به استناد گزارش‌های مراکز بین‌المللی این شدیدترین تحریم‌های ایالات‌متحده بود که تاکنون علیه یک کشور اعمال می‌شد. این گزارش‌ها نشان می‌دهد دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تقریباً همه بخش‌های عمده اقتصاد ایران را تحریم کرده است. ازجمله مهم‌ترین این بخش‌ها بخش انرژی، بخش کشتی‌سازی و کشتیرانی و بخش‌های مالی بود که مستقیماً با تجارت خارجی در ارتباط بودند./
