مردترین مرد

در فرهنگ عامیانه مردم ایران، مرد بودن صفتی مثبت که درون خود شجاعت، سخاوت، گذشت، بخشش، بخشندگی، دهش، بزرگواری، جوانمردی، عظمت و چنین صفات مثبتی نهفته است. این صفت جنسیت، قومیت، مذهب، رنگ‌پوست و نژاد نمی‌شناسد. با این حال یک نفر الگوی کامل این صفات بود و آن مولا علی است.

به گزارش توانانیوز ،  تاریخ‌نگاران در شجاعت او داستان‌های بسیاری نوشته‌اند. واعظان در وصف حکمت او خطبه‌های گوناگونی از نهج‌البلاغه می‌خوانند. لوتی‌ها در گذشت و بخشش همواره او را مثال می‌زنند. شاعران برای پرمغزکردن شعرشان، صفت‌های نیکوی او را قطار می‌کنند و بالاخره سیاستمدارن برای چسپیدن به صندلی خود عدالت او را شعار خود می‌کنند. هر یک این صفت‌ها برای ساختن زندگی خوب لازم است، اما آنچه علی را مردترین مرد تاریخ می‌کند مدارای او در زمان قدرت و خشم است. دو واقعه در زندگی مولا علی رخ داده است که تامل در جزئیات آن مو بر بدن انسان امروزی سیخ می‌کند.

یکی واقعه‌ی هم‌آوردی‌اش با عمربن عبدود در جنگ خندق، زمانی که همه‌ی یاران پیامبر از جنگ با عبدود هراسانند، او داوطلبانه می‌رود و جنگ‌آوری چون او را بر زمین می‌زند و بر سینه‌اش می‌نشنید و هر کس که در این موقعیت قدرت است و دشمنی توانا چون عبدود را در ضعف می‌بیند به سرعت او را خلاص می‌کند. اما علی صبر می‌کند، عبدود از سر ضعف بر صورت علی آب دهان می‌اندازد.

او خَدو انداخت در روی علی

افتخار هر نبیّ و هر ولی

آن خدو زد بر رخی که روی ماه

سجده آرد پیش او در سجده‌گاه

در این موقعیت که ترکیب قدرت و خشم است هر انسانی را به عمل وا می‌دارد. اما علی برای اینکه تیغ از پی حق می‌زند نه برای شهوت خود. در این وضعیت مدارا می‌کند و از سینه او برمی‌خیزد.

در زمان انداخت شمشیرْ آن علی

کرد او اندر غزااَش کاهلی

گشت حیران آن مبارز، زین عمل

وز نمودن عفو و رحمتْ بی‌محل

گفت بر من تیغِ تیز افراشتی

از چه افکندی مرا بگذاشتی؟

گفت من تیغ از پی حق می‌زنم

بندهٔ حقم نه مامور تنم

شیر حقم، نیستم شیر هوا

فعل من بر دین من باشد گوا (مولانا)

و دیگری زمانی است که حاکم سرزمینی از شمال آفریقا تا سمرقند و بخارا است و در محراب نماز صبح سحر ماه رمضان، جاهلی با تیغ فرق او می‌شکافد و در بستر شهادت و در اوج درد به فرزندانش نصیحت می‌کند با قاتلش که نه در میدان جنگ که در محراب نماز به او حمله‌ور شده است مدارا کنند.

بجز از علی که گوید به پسر که قاتل من

چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا(شهریار)

سال‌روز ولادت مردترین مرد تاریخ مبارک🌷

نویسنده : محمد کمالی گوکی

محقق و پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه

اندیشه‌سیاسی #کمالی‌گوکی

https://t.me/moh_kam_goo