تعرفه (Tarifeh) به معانی مختلفی به کار می‌رود، اما به طور کلی به معنای فهرستی از قیمت‌ها، نرخ‌ها یا عوارض و مالیاتی است که برای خدمات یا کالاهای مختلف و وارداتی تعیین شده است. و دلایل متعددی وجود دارد که روسای جمهور (از جمله ترامپ) ممکن است تصمیم به اعمال تعرفه بر واردات بگیرند. این دلایل اغلب حول محور مسائل اقتصادی و سیاسی می‌چرخند.
به گزارش توانانیوز، تعرفه معمولاً به مالیات یا عوارضی گفته می‌شود که بر واردات یا صادرات کالاها وضع می‌شود. هدف از تعرفه، افزایش قیمت کالاهای وارداتی برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی یا کسب درآمد برای دولت است.
دلایل اعمال تعرفه بر واردات از سوی کشورها :
رقابت ناعادلانه: یکی از استدلال‌های اصلی این است که برخی کشورها به دلیل یارانه‌های دولتی، دستمزد پایین یا استانداردهای زیست‌محیطی ضعیفتر، می‌توانند کالاها را با قیمت کمتری تولید کنند. تعرفه‌ها می‌توانند این نابرابری را جبران کرده و به تولیدکنندگان داخلی کمک کنند تا با رقبای خارجی رقابت کنند.
حفظ مشاغل: با حمایت از صنایع داخلی، تعرفه‌ها می‌توانند به حفظ یا ایجاد شغل در داخل کشور کمک کند .
امنیت ملی: در برخی صنایع استراتژیک (مانند فولاد یا دفاع)، تعرفه‌ها ممکن است به منظور حفظ ظرفیت تولید داخلی و اطمینان از عدم وابستگی بیش از حد به کشورهای دیگر اعمال شوند.
کاهش کسری تجاری:
واردات بیشتر از صادرات: تعرفه‌ها می‌توانند واردات را گران‌تر کرده و در نتیجه، تقاضا برای کالاهای داخلی را افزایش دهند. این امر می‌تواند به کاهش کسری تجاری (تفاوت بین واردات و صادرات) کمک کند.
اهرم فشار در مذاکرات تجاری:
چانه زنی: تعرفه‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای فشار آوردن بر سایر کشورها برای تغییر رویه‌های تجاری خود یا انعقاد توافقات تجاری مطلوب‌تر مورد استفاده قرار گیرند.
درآمد دولت:
افزایش درآمد: اگرچه هدف اصلی تعرفه‌ها معمولاً درآمدزایی نیست، اما می‌توانند منبعی برای درآمد دولت باشد.
در مورد تعرفه‌های ترامپ:
دونالد ترامپ ، تعرفه‌های گسترده‌ای را بر واردات از کشورهای مختلف (به ویژه چین) اعمال کرد. دلایل او اغلب شامل موارد زیر بود:
اصلاح “تجارت ناعادلانه”: او معتقد بود که بسیاری از کشورها (به ویژه چین) در تجارت با ایالات متحده رویه‌های ناعادلانه‌ای را دنبال می‌کنند (مانند سرقت مالکیت معنوی و دستکاری ارزی).بازگرداندن مشاغل به آمریکا: او وعده داده است، که مشاغل تولیدی را به آمریکا بازگرداند و تعرفه‌ها را به عنوان راهی برای تشویق شرکت‌ها به تولید در داخل کشور می داند .
امنیت ملی: او استدلال می‌کند که تعرفه‌ها بر فولاد و آلومینیوم برای امنیت ملی ضروری هستند.
تعرفه‌ها هم مزایا و هم معایبی دارند:
مزایا: حمایت از صنایع داخلی، حفظ مشاغل، کاهش کسری تجاری
معایب: افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان، کاهش رقابت، تلافی از سوی سایر کشورها (جنگ تجاری)، اختلال در زنجیره‌های تامین جهانی
به طور خلاصه، ترامپ تعرفه ها را به عنوان ابزاری برای حمایت از صنایع داخلی، کاهش کسری تجاری و فشار آوردن بر سایر کشورها برای تغییر رویه‌های تجاری خود می‌دانست. با این حال، این تعرفه‌ها با انتقادهای زیادی روبرو شدند و تأثیرات اقتصادی پیچیده‌ای داشتند.
در مورد موفقیت یا عدم موفقیت تعرفه‌هایی که ترامپ بر کالاهای وارداتی وضع کرد، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد و ارزیابی قطعی دشوار است. در اینجا به برخی از جوانب این موضوع اشاره می‌کنم:
دلایل احتمالی برای ارزیابی به عنوان موفقیت:
چانه زنی در مذاکرات: تعرفه‌ها (در دوران اول ریاست جمهوری ترامپ) به عنوان اهرم فشاری در مذاکرات تجاری با کشورهایی مانند چین و مکزیک عمل کردند و در نهایت منجر به توافقات جدیدی مانند توافقنامه ایالات متحده-مکزیک-کانادا (USMCA) شدند.
افزایش تولید داخلی در برخی صنایع: در برخی صنایع مانند فولاد، تولید داخلی افزایش یافت.
آگاهی از مسائل تجاری: تعرفه‌ها توجه عمومی را به مسائل مربوط به تجارت ناعادلانه و رقابت نابرابر جلب کردند.
دلایل احتمالی برای ارزیابی به عنوان عدم موفقیت:
افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان: تعرفه‌ها باعث افزایش قیمت بسیاری از کالاهای مصرفی شدند، که این امر به ویژه برای خانواده‌ها کم‌درآمد مشکل‌ساز بود.
تلافی از سوی سایر کشورها: بسیاری از کشورها در پاسخ به تعرفه‌های ترامپ، تعرفه‌های متقابلی را بر کالاهای آمریکایی اعمال کردند که این امر به صادرات آمریکا آسیب رساند.
اختلال در زنجیره‌های تامین جهانی: تعرفه‌ها باعث اختلال در زنجیره‌های تامین جهانی شدند و هزینه‌های تولید را برای بسیاری از شرکت‌ها افزایش دادند.
تاثیر منفی بر رشد اقتصادی: برخی مطالعات نشان می‌دهند که تعرفه‌ها تاثیر منفی بر رشد اقتصادی ایالات متحده داشته‌اند.
انتقال هزینه به شرکت ها و مصرف کنندگان: در بسیاری از موارد، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی هزینه‌های تعرفه‌ها را متحمل شدند، نه کشورهای صادرکننده
در واقع دونالد ترامپ اول با شعار حمایت از تولید کننده داخلی چهره مردم‌دار و پوپولیستی در امریکا از خود نشان می‌دهد و حمایت بیش از پیش کارگران صنعتی و طبقه متوسط را برای خود و حزب جمهوری‌خواه حفظ می‌کند دوم با ضربه زدن به اقتصاد شرکای تجاری امریکا از این رهگذر می‌کوشد تا بیش از پیش حاکمیت دلار را بر تجارت جهانی تقویت کند و ثالثاً از ابزار اقتصاد سیاسی بین‌الملل رقبا و حتی متحدان خود را به تمکین از ایالات متحده آمریکا وادار می‌کند؛ مسله ای که با شعار America first او و محافظه کاران سرسخت حامی او ، همخوانی کامل دارد.
نتیجه‌گیری:
به طور کلی، اجماع نظر بین اقتصاددانان این است که تعرفه‌های ترامپ تاثیرات منفی بیشتری نسبت به تاثیرات مثبت داشتند. اگرچه این تعرفه‌ها ممکن است در برخی موارد به مذاکرات تجاری کمک کرده و تولید داخلی را در برخی صنایع افزایش داده باشند، اما در نهایت باعث افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان، تلافی از سوی سایر کشورها، اختلال در زنجیره‌های تامین جهانی و آسیب به رشد اقتصادی شدند.
با این حال، برخی از حامیان تعرفه‌ها استدلال می‌کنند که تاثیرات مثبت بلندمدت (مانند ایجاد مشاغل جدید در داخل کشور) ممکن است در آینده آشکارتر شوند. ارزیابی دقیق و جامع از موفقیت یا عدم موفقیت تعرفه‌های ترامپ نیازمند بررسی داده‌ها و تحلیل‌های بیشتر در طول زمان است.
نویسنده :مریم حسین‌زاده هنزایی
