توانا نیوز، در چند سال اخیر، وضعیت اقلیم به‌طور قابل توجهی تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته است. برخی از مهم‌ترین روندها و رویدادهای اقلیمی که در این سال‌ها مشاهده شده‌اند عبارتند از:
1. افزایش دما: طبق گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی، متوسط دمای جهانی در چند سال اخیر به طور مداوم در حال افزایش است. سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ به عنوان گرمترین سال‌ها ثبت شده‌اند.
2. رویدادهای جوی شدید: افزایش فراوانی و شدت حوادث جوی مانند طوفانهای شدید، سیلاب‌ها، و آتش‌سوزی‌های جنگلی در بسیاری از نقاط جهان مشاهده شده است. به‌خصوص، آتش‌سوزی‌های جنگلی در استرالیا و کالیفرنیا در سالهای اخیر توجه جهانی را جلب کرده است.
3. ذوب یخهای قطبی: یخهای قطب شمال و جنوب به سرعت در حال ذوب شدن هستند، که این امر باعث افزایش سطح دریاها و ایجاد خطرات برای مناطق ساحلی می‌شود.
4. تغییرات در الگوهای بارش: برخی مناطق با خشکسالی‌های شدید مواجه شده‌اند، در حالی که دیگر مناطق با سیلابهای غیرمنتظره روبرو هستند. این نوسانات می‌تواند تأثیرات جدی بر کشاورزی و تأمین آب داشته باشد.
5. تأثیر بر اکوسیستم‌ها: تغییرات اقلیمی باعث تغییر در زیستگاه‌ها و انقراض برخی گونه‌ها شده است. این تغییرات بر تنوع زیستی و سلامت اکوسیستم‌ها تأثیر منفی می‌گذارد.
6. تلاش‌های جهانی برای مقابله: در پاسخ به این چالش‌ها، کشورهای مختلف اقداماتی برای کاهش گازهای گلخانهای و افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داده‌اند. توافق‌نامه پاریس و کنفرانس‌های اقلیمی مانند COP26 و COP27 به‌عنوان پلتفرم‌هایی برای همکاری جهانی در زمینه تغییرات اقلیمی عمل کرده‌اند.
در کل، وضعیت اقلیم در چند سال اخیر نشان‌دهنده نیاز فوری به اقدامات جدی برای کاهش تأثیرات تغییرات اقلیمی و سازگاری با آن‌ها است.
در اینجا خلاصه ای از آخرین یافته های مهم اقلیمی جهانی را ارائه میکنم:
۱. گزارش IPCC (هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی) – ۲۰۲۳
دمای جهانی: زمین از دوران پیشاصنعتی (۱۸۵۰-۱۹۰۰) تاکنون حدود ۱.۱°C گرمتر شده است.
هدف توافق پاریس: اگر روند فعلی ادامه یابد، احتمال عبور از ۱.۵°C تا دهه ۲۰۳۰ بسیار بالاست.
تأثیرات: افزایش موجهای گرمایی، سیلابهای شدید، خشکسالی و ذوب یخهای قطبی.
۲. گزارش WMO – وضعیت آبوهوای جهانی ۲۰۲۳
رکورد دما: سال ۲۰۲۳ به عنوان گرمترین سال ثبتشده شناخته شد (با اختلاف قابل توجه نسبت به سالهای قبل).
غلظت CO₂: به ۴۱۹ ppm رسید (بالاترین سطح در ۲ میلیون سال اخیر).
پدیده ال نینو: تأثیر شدید بر تغییرات آبوهوایی در سراسر جهان داشت.
۳. ذوب یخهای قطبی و افزایش سطح دریاها
قطب شمال: کاهش ۱۲.۸۵% مساحت یخهای دریایی در هر دهه.
سطح دریاها: از سال ۱۹۰۰ تاکنون حدود ۲۰ سانتیمتر افزایش یافته و سرعت آن در حال تشدید است.
۴. رویدادهای شدید آبوهوایی در ۲۰۲۳-۲۰۲۴
سیلابهای مهیب (پاکستان، آفریقا، اروپا).
آتش سوزیهای گسترده (کانادا، یونان، استرالیا).
طوفانهای شدید (ایالات متحده، آسیای شرقی).
۵. پیشبینی ها و هشدارها
در صورت عدم کاهش سریع انتشار گازهای گلخانهای، جهان تا سال ۲۱۰۰ با گرمایش ۲.۵-۳°C روبرو خواهد شد.
نیاز فوری به کاهش ۴۵% انتشار کربن تا ۲۰۳۰ برای محدود کردن گرمایش به ۱.۵°C.
نویسنده: دکتر فرزانه جعفری همبری
محقق و مدرس حوزه محیط زیست
