موضوع اشتغال موقت 35 هزار نفر از فارغ‌التحصیلان بیکارزیر40 سال به معمایی تبدیل شده که در آن کارشناسان به دستمزد ماهانه 2 میلیون تومانی این طرح با توجه به وضعیت تورم ومعیشت جوانان بیکار انتقاد دارند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری توانا، درحالی مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از طرح مطالعاتی دراین دفتر خبر می‌دهد که این گزارش ادعا می‌کند این امر در بهترین حالت می‌تواند شرایط اشتغال موقت 35 هزار نفر از آنها را بعد از یک دوره آموزشی و با دستمزد ماهانه 2 میلیون تومان تضمین کند که عضو شورای عالی کارمی گوید: نباید از ظرفیت های تحصیل کرده به صورت موقت و با حق زحمه بسیار پایین استفاده کرد..
براساس گزارشی که اتاق بازرگانی ایران منتشر کرده است مرکز آمار ایران سهم فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و آموزش عالی از جمعیت بیکاران کشور در سال 1399 را 38.9 درصد و جمعیت آنها را کمتر از 963 هزار نفر تخمین زده است؛ اما برآوردهای مبتنی بر داده‌های سامانه ملی اشتغال و کسب‌وکار که از دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت، تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این زمینه منتشر شده، اختلافات چشمگیری با روایت مرکز آمار دارد و به‌عنوان نمونه، سهم بیکاران فارغ‌التحصیل دانشگاهی زیر 40 سال از جمعیت بیکاران کشور را 61.2 درصد و جمعیت آنها را بیش از یک‌میلیون و 711 هزار نفر اعلام می‌کند.
طرحی برای اشتغال به کار موقت فارغ‌التحصیلان بیکار
یکی از موضوعاتی دیگری که در گزارش دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با استناد به داده‌های مرکز آمار ایران مورد بررسی قرار گرفته، پیشنهاد طرحی برای اشتغال این دسته از بیکاران است. این طرح می‌گوید درس‌خوانده‌های بیکار می‌توانند از طریق آموزش و تدریس به دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل کسب درآمد کنند. این گزارش ادعا می‌کند این امر در بهترین حالت می‌تواند شرایط اشتغال موقت 35 هزار نفر از آنها را بعد از یک دوره آموزشی و با دستمزد ماهانه 2 میلیون تومان تضمین کند. براساس آن از ظرفیت، دانش و توان اجرایی فارغ‌التحصیلان بیکار داوطلب برای آموزش به کودکان بازمانده از تحصیل در قالب طرح اشتغال عمومی و به صورت موقت استفاده خواهد شد.
درهمین رابطه هادی موسوی نیک، مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار توانا با بیان اینکه طرحی برای ایجاد اشتغال فارغ‌التحصیلان بیکار به منظور آموزش کودکان بازمانده از تحصیل در سطح یک ایده عملیاتی تهیه شده است، اظهار کرد: براساس این طرح مطالعاتی که در گذشته انجام شده تلاش می‌شود تا از طریق برخی از شرکت‌های فعال در زمینه کاریابی بتوان اشتغال موقت ایجاد کرد.
وی افزود: این طرح در سال‌های گذشته انجام شده و ارقامی که در آن تعیین شده و این روزها نیز رسانه‌ای و شاید با انتقاداتی همراه باشد، مطابق با محاسبات آن زمان انجام شده و طبیعی است که برای اجرا باید مطابق با افزایش نرخ تورم و محاسبات جدید در مورد آن تصمیم‌گیری شود.
طرح آموزش کودکان بازمانده از تحصیل در قالب مشاغل عمومی است
موسوی نیک عنوان کرد: نکته اصلی آن است که این طرح در قالب مشاغل عمومی است به این معنا که افرادی که شرایط اقتصادی مناسب نداشته و شاغل نیستند در این طرح انتخاب و دولت‌ها برای انجام دو هدف اشتغال بیکاران و تحصیل کودکان و دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل تلاش می‌کنند تا هر دو هدف را با هم محقق کنند.
وی عنوان کرد: بیکارانی وجود دارند که حتی یارانه یا حمایت‌های مالی از دولت دریافت می‌کنند اما توانایی‌هایی دارند که می‌تواند در قالب طرح مشاغل عمومی و در مدت زمانی معین آنها را شاغل و به اهداف اجتماعی مورد نظر نزدیک کند.
مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: تجربیات جهانی مناسبی در این طرح وجود دارد و در کشور نیز در بخش‌های دیگری تجربه شده است. به طور مثال به فردی گفته می‌شود یک کانال آب در یک روستا احداث شود که طرحی در قالب زمانی محدود است و فردی که تخصص در اجرا دارد اما شاغل نیست به یک پروژه قابل اجرا متصل می‌شود.
موسوی نیک با بیان اینکه اکنون با دو پدیده فارغ‌التحصیلان بیکار و کودکان بازمانده از تحصیل مواجه هستیم، افزود: بازار کار نتوانسته این افراد را جذب کند و حتی ممکن است پول تو جیبی هم نداشته باشند بنابراین در قالب این طرح، توانمندی‌های افراد داوطلب سنجش شده و در راستای یک فعالیت اجتماعی مفید و موثر برای جامعه اجرا می‌شود.
تلاش در جهت توانمند کردن فارغ‌التحصیلان بیکار
مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: افرادی که درآمد حداقلی دارند در این طرح مشارکت و ضمن حمایت از افراد فارغ‌التحصیل و تلاش در جهت توانمند کردن آنها در راستای آموزش کودکان بازمانده از تحصیل اقداماتی انجام داد.
نقش مهم وزات آموزش و پرورش در شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل
وی افزود: اکنون شرکت‌هایی کار ارتباط آموزش‌دهندگان و آموزش‌گیرندگان را انجام می‌دهند. ارتباطات با این شرکت‌ها انجام شده و در صورت اجرای این طرح می‌توان از ظرفیت آنها استفاده کرد اما از سوی دیگر آموزش و پرورش نقش کلیدی در این زمینه دارد به این جهت که دانش‌آموزانی که نیازمند این آموزش‌‌های تکمیلی هستند، درمدرسه نبوده و یا خواستار بازگشت به مدرسه هستند را شناسایی و معرفی کند.
مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی خاطرنشان کرد: همچنین از ظرفیت مدارس و آموزشگاه‌های آموزش و پرورش استفاده خواهد شد ضمن آنکه این آموزش‌ها به صورت خصوصی نیز قابل انجام است.
وی در پاسخ به این پرسش که این آموزش‌ها در چه مدت زمانی انجام می‌شود، تصریح کرد: بسته به اینکه چه گروه آموزشی، مقطع یا سنی مورد نیاز باشد، دوره‌ها در مدت زمانی مختلف پیش‌بینی خواهد شد.
اجرای طرح منوط به تصمیم شورای عالی رفاه است
موسوی نیک عنوان کرد: پرداخت مالی این طرح نیز توسط دو وزارتخانه آموزش و پرورش و وزارت کار قابل انجام است. این طرح باید در شورای عالی رفاه مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری شود. اگر این دغدغه در وزارت آموزش و پرورش در خصوص مطالبه شاغلان این طرح در این وزارتخانه وجود داشته باشد، وزارت کار می‌تواند همکاری لازم را در این زمینه داشته باشد چون در قالب مشاغل موقت تعهدی مبنی بر جذب نیروی کار وجود ندارد.
وی عنوان کرد:کار مطالعاتی این طرح انجام و باید نظرات دستگاه‌های دخیل از جمله وزارت آموزش و پرورش و سازمان برنامه و بودجه اخذ شود و در صورت توافق بر اجرا، از طریق عمومی اطلاع‌رسانی خواهد شد. اشتغال در این طرح تحت عنوان اشتغال عمومی فارغ‌التحصیلان خواهد بود.
پیش‌بینی اشتغال 500 هزار نفر در قالب طرح اشتغال عمومی
مدیرکل دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی پیش‌بینی کرد که این طرح قابلیت جذب 500 هزار نفر را داشته باشد اما اجرای آن به طور حتم نیازمند تامین مالی است. اجرای این طرح نیازمند نظر مساعد دستگاه‌ها و شورای عالی رفاه است.
دستمزدها در اشتغال به کار موقت کمتر از حداقل حقوق‌ها نباشد
گزارش سامانه ملی اشتغال حکایت از این دارد که بیش از یک میلیون و 711 هزار نفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی زیر 40 سال بیکار در سال 99 وجود داشته‌اند که 82 درصد مجرد بوده و غالبا به‌عنوان فرزند در کنار خانواده خود زندگی می‌کردند.دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت کار طرحی برای اشتغال به کار موقت فارغ‌التحصیلان بیکار در سال 99 تهیه کرده که از ظرفیت آنها برای آموزش دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل استفاده کند که البته دستمزد آنها را در زمان تهیه این طرح 2 میلیون تومان به صورت ماهانه اعلام کرده است. این طرح که به صورت مطالعاتی و پیشنهاد مطرح شده است موافقان و مخالفانی دارد. اما مطابق با گفته محمدرضا تاجیک، عضو شورای عالی کار، اشتغال به کار موقت در قانون کار پیش‌بینی شده و هم راهکاری برای اشتغال موقت بیکاران است، منوط به آنکه دستمزد آنها از حداقل دستمزد وزارت کار کمتر نباشد.
اشتغال موقت تا آنجا که به قانون کار آسیب نزند، مناسب است
در ادامه این گزارش محمدرضا تاجیک، عضو شورای عالی کار درباره طرح اشتغال به کار موقت فارغ‌التحصیلان بیکار برای آموزش دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل درگفتگو با خبرنگار توانا گفت: اشتغال موقت تا آنجا که به قانون کار و شاکله آن آسیب وارد نکند مناسب است. در قانون کار نیز فارغ از جنسیت و سن تاکید شده که باید حداقل حقوق به آنها پرداخت شود.
کارفرمایان از مشاغل موقت سوء استفاده نکنند
نماینده کارگران در شورای عالی کار، افزود: در بحث مشاغل موقت باید به گونه‌ای عمل شود که کارفرمایان از بحث مشاغل موقت سوء استفاده نکنند.
ضرورت بررسی طرح‌های اشتغال به کار موقت
تاجیک با بیان اینکه طرح اشتغال موقت بیکاران برای آموزش دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در شورای عالی کار و کمیته‌های تخصصی آن مطرح نشده است، تصریح کرد: اگر این طرح بخواهد توسط وزارت کار مصوب شود حتما باید نظر بخش‌های مختلف در مورد آن جلب شده و جزئیات آن به صورت تخصصی بررسی شود.
پیش‌بینی مشاغل موقت درقانون کار
عضو شورای عالی کار ادامه داد: تا جایی که قانون و کارگران آسیب نبینند موافق اجرای طرح‌های اشتغال به کار موقت هستم. در تبصره یک قانون کار درباره مشاغل موقت پیش‌بینی‌هایی وجود دارد.
میزان واقعی فارغ‌التحصیلان بیکار معین نیست
نماینده کارگران در شورای عالی کار با بیان اینکه آمار دقیق بیکاران کشور و حتی میزان فارغ‌التحصیلان بیکار معین نیست، اظهار کرد: وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی باید آمار دقیق‌تری را با استناد به مراکز آماری از جمله مرکز آمار کشور اطلاع‌رسانی کند.با مشخص شدن تعداد و پتانسیل نیروی انسانی بهتر می‌توان درباره طرح‌های اشتغالزایی و حتی مشاغل موقت تصمیم‌گیری کرد.
وی ادامه داد: در ماده 112 تا 116 قانون کار نیز کارآموزی به طور معین شرح داده شده است.
از مفهوم شاغل و بیکار سوءاستفاده نشود
تاجیک درباره تعریف بیکاری و شاغل بودن چند ساعت در هفته به عنوان شاغل، اظهار کرد: این تعریف و مفهومی است که دولت‌ها با آن بازی می‌کنند تا با استناد با آن آمار بیکاری را کاهش دهند. هر فردی که شغل تمام‌وقت ندارد و پاره‌وقت دارد کارگر محسوب می‌شود و نمی‌توان کارگر رسمی یا شاغل محسوب کرد.
شاغل یعنی فردی که کار معین و مستمر دارد
وی افزود: افرادی که کار معین و مستمر دارند، شاغل محسوب می‌شوند منوط به آنکه حقوق آنها نیز در سطحی باشد که پاسخگوی نیازمندی‌های زندگی آنها باشد.
