چین قراردادی 27 ساله بر روی میدان مشترک گازی ایران-قطر، را با سودی معادل 60 میلیارد دلار برای قطر با این کشور منعقد کرده است که باوجود سر و صدا‌های بسیار در مورد همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، پکن توجهی به سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی ایران نشان نداده است و در کشورهای رقیب ایران به دنبال فرصت است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری توانا، در حالی قطرانرژی طولانی‌ترین قرارداد فروش LNG را با مشتری چینی خود سینوپک برای عرضه سالانه ۴ میلیون تن به مدت ۲۷ سال امضا کردند که کارشناسان معتقدند؛ بازارهای بی‌ثبات خریداران گاز را به سمت معاملات بلندمدت سوق می‌دهد و قراردادهای بلندمدت برای فروشندگان و خریداران حائز اهمیت است؛ موضوعی که ایران از آن بی بهره ماند.
چین کشوری است که بزرگترین رشد سالانه تقاضای انرژی را دارد و می‌خواهد تامین بخشی از تقاضای آینده‌اش را تضمین کند. البته همین حالا نیز قطر بزرگترین صادر کننده LNG به چین است و در سال ۲۰۲۱ حدود ۹.۲ میلیون تن LNG به چین صادر کرده است.
با امضای این قرارداد؛ در واقع قطر می‌خواهد ظرف ۵ سال آینده حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب در سال به ظرفیت تولید و برداشت خود از میدان مشترک اضافه کند. قطر تاکنون به صورت تجمیعی بیش از ۲.۵ برابر ایران از این میدان مشترک برداشت کرده است. طبق اعلام رسمی، در سال‌های اخیر ایران از نظر میزان برداشت سالانه، مقداری از قطر پیشی گرفته بود، اما با این برنامه‌ها قطر مجددا از ایران سبقت می‌گیرد.
در این رابطه و دلایل عدم قرارداد چین با ایران با یک کارشناس ارشد حوزه انرژی مصاحبه ای داشتیم که به شرح ان می پردازیم. محمد علی خطیبی، مدیر اسبق ایران در اوپک در گفتگو با خبرنگار توانا گفت: کشورها برای سرمایه گذاری های بزرگ به خصوص در زمینه انرژی برنامه ریزی های بلند مدت و مطمئن دارند وهمواره به دنبال بازاری ثابت و بدور از هر تنش سیاسی – اقتصادی می باشند .
وی افزود: چین در دولت قبل تمایل به سرمایه گذاری در ایران داشت و این موضوع را عنوان کرد؛ حتی رئیس جمهور چین نیز برای نهایی کردن توافقات به کشورمان آمد، اما دولت قبل به دلیل برجام و سیاست نگاه به غرب تمایلی نشان نداد و امید به ایجاد رابطه و قرار داد با کشورهای اروپایی داشت.
خطیبی ادامه داد: قرار دادی که الان بین چین و قطر بسته شده است تصمیم ناگهانی نبوده بلکه سالها پژوهش بررسی محاسبه و مذاکره منتج به ان شده است.
وی گفت: اما دولت فعلی پیگیر ارتباط با سرمایه گذاران شرق و نگاه رو به شرق است، هرچند این فراین یکشبه اتفاق نمی افتد بلکه مدتها زمان میبرد تا به توافقی این چنین دست یافت.
خطیبی اظهار داشت: دلیل دیگر تمایل چین به عقد قرار داد با قطر توانایی تولید LNG آنها است که متاسفانه ایران هنوز موفق به تولید آن نشده است هرچند سالهاست که روی آن بحث و بررسی و سرمایه گزاری شده اما ایران نتوانسته تا به امروز LNG تولید کند .درحالی که قطر بزرگترین تولید کننده LNG است و این قرار داد هم بر روی LNG منعقد شده است.
به گفته خطیبی؛ قطر قراردادهای توسعه خود چه در بالادستی گاز و چه در مایع سازی را با شرکت‌های توانای اروپایی و امریکایی منعقد کرده است و تعهدات این شرکت‌ها و زمان بهره برداری‌ها نیز مشخص است اما ایران به لحاظ عدم توان سرمایه‌گذاری کافی میزان تولیدش در پارس جنوبی در حال کاهش است در این‌صورت با توجه به رشد تقاضای داخلی، ممکن است ایران بعضی از مشتریان بالفعل گاز خود را هم از دست بدهد. یعنی در حالی که قطر در تلاش توسعه بازارهای خود است ایران ممکن است بعضی از بازارهای موجود را نیز از دست بدهد.
نماینده اسبق ایران در اوپک گفت: درنهایت امید است با سیاست نگاه به شرق در آینده نه چندان دور به دستاورد های بزرگی در این زمینه برسیم.
