یک اقتصاددان و استاددانشگاه در رابطه با تسعیر نرخ دلار در بودجه با رقم ۲۶ هزار تومان گفت: به طور قطع نرخ تسعیر ۲۶ هزار تومانی منطقی نیست. زیرا این رقم با شاخص‌های کلان اقتصادی نقدینگی و تورم متناسب‌سازی نشده است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری توانا، موعد اجرای قانون برنامه ششم پایان امسال به اتمام می‌رسد؛ یعنی باید از ابتدای سال آینده قانون برنامه هفتم در کشور اجرا شود اما هنوز دولت لایحه برنامه هفتم را به مجلس تقدیم نکرده و این تأخیر لایحه تبدیل به معمایی شده که برای حل آن سناریوهای مختلفی بیان می کنند.
از سوی دیگر طبق آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت باید بودجه سالیانه را حداکثر تا ۱۵ آذر به مجلس تقدیم کند که امسال این اتفاق با تاخیر رخ داد و بلاخره دولت چند روز پیش بودجه لایحه ۱۴۰۲ را به مجلس ارسال کرد، اما هنوز بررسی های بودجه ادامه دارد و فعالان اقتصادی در انتظار تعیین تسعیر نرخ ارز می باشند.
در همین رابطه حجت الله فرزانی اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار توانا گفت: با توجه به اینکه هنوز برنامه هفتم توسعه به مجلس نرفته است دولت نمی‌تواند نرخ تسعیر دلار را منطقا اعلام کند، زیرا برنامه هفتم توسعه مانند چراغ راهی برای اقتصاد کشور در ۵ سال آینده است. بنابراین تا زمانی که این چراغ مسیررا روشن نکند، نمی‌توان حتی برای یک سال هم برنامه‌ریزی کرد و بر اساس این برنامه‌ریزی نرخ تسعیر دلار تعیین کرد.
بیان ادله قابل قبول
این استاددانشگاه در ادامه یادآورشد: تنها در صورتی می‌توان نرخ تسعیر دلاربرای سال ۱۴۰۲ را قابل قبول دانست که رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور یا وزیر اقتصاد در مورد علت تعیین چنین رقمی برای تسعیر دلار ادله قابل قبولی ارائه دهند. بطور مثال باید بیان کنند که چه میزان منابع ارزی داریم که می‌توان آن را به ریال تبدیل کرد و بر پایه این محاسبه نرخ تسعیر ۲۶ هزار تومان می‌شود.
قابل قبول نیست
وی با اشاره به اینکه احتمالا این رقم ۲۶ هزار تومان هزار به قطعیت نرسیده به توانا توضیح داد: ابتدا باید میزان درآمد دلاری کشور شفاف‌سازی شود. زیرا زمانی که بانک مرکزی می‌خواهد ارز دولت را تسعیر کند باید بداند که چقدر مابه‌ازای آن را ریال بدهد. زمانی که نرخ ارز را ۴۲۰۰ تومان در نظر گرفته بودند تکلیف مشخص بود، اما اکنون که نرخ دلار دچار نوسان است و رئیس کل بانک مرکزی به تازگی رقم ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان را جایگزین ارز ترجیحی کرده، نرخ تسعیر ۲۶ هزار تومانی برای دلار عدد قابل قبولی نیست.
میانه بهترین است
فرزانی پیشنهاد کرد: باتوجه اختلاف زیاد نرخ دلار در بازار آزاد و سامانه نیما بهتر است نرخ تسعیردلار همان نرخ میانگین بازار نیمایی و آزاد باشد. زیرا نمی‌توان نرخ تسعیر ۲۶ هزار تومان در نظر گرفت اما نرخ دلار در بازار ۴۰ تومان باشد و این فاصله به طور قطع مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. بنابراین رقمی بین نرخ دلار در بازار متشکل ارزی و سامانه نیما بهترین مبنا برای تسعیر نرخ دلار است.
عددی محتاطانه
این اقتصاددان با بیان اینکه دولت نرخ تسعیر دلار را بسیار محافظه کارانه اعلام کرده است خاطر نشان کرد: افزایش ۳ هزار تومانی افزایش نرخ تسعیر دلار نسبت به سال قبل در شرایطی که رقم ارزحاصل از صادرات نفت مشخص نیست بسیار محتاطانه است. به نظر می‌رسد دولت سعی کرده جو روانی حاکم بر بازار ارز با اعلام این رقم کنترل کند.
عددی باور پذیر
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: شاید بهتر بود دولت رقم ۲۸ هزارو ۵۰۰ تومان را به عنوان نرخ تسعیردلار اعلام کند. زیرا اکنون این رقم در معاملات بازار نیمایی رسمیت یافته و با توجه به اینکه دولت متضمن شده که تا دو سال آینده نرخ دلار را برای کالاهای اساسی روی همین نرخ ثابت نگه دارد ؛ بیان رقم ۲۸هزارو ۵۰۰ تومان به واقعیت نزدیک تر است؛ همچنین این رقم برای تسعیر نرخ دلار می‌تواند بر تعدیل جو روانی حاکم بر بازار آزاد موثر تر عمل کند.
بودجه را تراز می‌کند
فرزانی در پاسخ به این پرسش توانا که اگر نرخ تسعیر ۲۶ هزار تومانی مبنای علمی و اقتصادی ندارد چرا دولت این رقم در بودجه ۱۴۰۲ آورده است، توضیح داد: جواب این پرسش را باید از رئیس سازمان برنامه و بودجه گرفت. تا زمانی که ایشان علت را بیان نکرده‌اند این رقم غیرواقعی به نظر می‌رسد. بنابراین تنها عاملی که اکنون می‌تواند علت اعلام این نرخ از سوی دولت باشد ترازکردن بودجه است.
فرزانی خاطر نشان کرد: طبق قوانین سازمان برنامه و بودجه باید برنامه‌ای تراز به مجلس تحویل بدهد.بطور مثال باید بگوید Aمقدار درآمد ارزی داریم و نرخ هر دلار امریکا به ریال ۲۶ هزار تومان خواهد است؛ یعنی پس ازضرب رقم درآمد ارزی در ۲۶ هزار تومان بودجه تراز می‌شود. بنابراین در خوشبینانه‌ترین حالت این رقم ۲۶ هزار تومان برای متناسب‌سازی و ترازکردن بودجه در لایحه بودجه گنجانده شده است./م .غ
