«البرت بغزیان» معتقد است: در صورتی که روابط ما با دیگر کشورها بدون مشکل و با ثبات باشد بازار دیگر بهانه‌ای برای بالا نگه داشتن نرخ دلار ندارد و قطعاً باید قیمت‌ها کاهش یابد. 

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری توانا؛ احیای روابط سیاسی مساله‌ای مهم در سیاست خارجه تمام کشورها است و به طور قطع این مساله روی سایر روابط فی‌مابین کشورها و حتی سایر کشورها نیز موثر است. یکی از مهمترین مسائل که تحت تاثیر سیاست بوده مساله اقتصاد و نرخ دلار در کشور ما است که تا حد زیادی تحت تاثیر روبط بین‌الملل بوده است. طی روز گذشته نیز ما شاهد آن بودیم که چگونه احیای روبط با عربستان در این زمینه تاثیر گذاشت. به همین منظور خبرنگار توانا گفتگویی با «آلبرت بغزیان» استاد اقتصاد داشته که در ادامه می‌خوانیم.

بهبود روابط در کاهش قیمت‌ها بسیار موثر است

آلبرت بغزیان با اشاره به احیای روابط ایران و عربستان می‌گوید: زمانی که کشور برای بهبود روابط معلق و مذاکرات با کشورها اقدامی کند قطعاً تاثیر آن را بر بازار می‌بینیم و اولین بازار هم بازار ارز است. همانطور که دیدیم دلار به 60 هزار تومان رسید و در زمان نشست شورای حکام به 55 هزار تومان رسید و الان هم با این روابطی میان ایران و عربستان به وجود آمد، کاهش قیمت را شاهد هستیم. البته باید در نظر گرفت که بانک مرکزی هم اخیراً بازار مبادله ارزی را راه‌اندازی کرده است و اعلام کرد که پتروشیمی‌ها هم ارزشان را بیاورند، در واقع هر کدام از این عوامل سهمی در کاهش قیمت ارز داشته‌اند.

استاد اقتصاد در ادامه می‌افزاید: به طور مثال رسیدن دلار از 50 به 60 هزار تومان هم به دلیل قطع مسیر دلار عراق بود و بانک مرکزی با افزایش عرضه در بازار مبادله ارزی باعث کاهش قیمت ارز شد و بحث احیای روابط و سفر امیر عبداللهیان به ژنو که مدام تایید و تکذیب می‌شد و … هرکدام چند هزار تومانی بر کاهش اثر داشتند. همچنین سایت‌ها و شبکه‌های مجازی هم جوی را ایجاد کردند که در افزایش قیمت موثر بود.

روابط ارزی و اقتصادی ما کاملاً به مسائل سیاسی مرتبط است

بغزیان بر بهبود روابط در حوزه بین‌الملل تاکید دارد و معتقد است که این‌ها نشان می‌دهد که بهبود روابط در کاهش قیمت‌ها بسیار موثر است و برعکس تیرگی روابط موجب افزایش قیمت‌ها می‌شود. در واقع به سیاسیون ما این درس را می‌دهد که روابط ارزی و اقتصادی ما کاملاً به مسائل سیاسی مرتبط است. البته فعلاً فقط روی نرخ ارز اثر گذاشته است، امیدواریم که این ادامه‌دار باشد و تثبیت در بازار ارز صورت گیرد که این سرمایه‌ها سرگردان نشوند به سوی ارز و طلا و …، و سایر بازارها هم تحت تاثیر افزایش نرخ ارز قرار می‌گیرند و آن‌ها هم بلاتکلیف می‌شوند، عرضه را کم می‌کنند و قیمت را بالا می‌برند. در واقع درس اصلی که به سیاسیون می‌آموزد این است که هرگونه بهبود روابط بهانه کمتری به بازار آزاد و جریان‌سازها می‌دهد و از طرفی بانک مرکزی را به استمرار عرضه ارزها و تسهیل درهم و امثال آن امیدوار می‌کند.

وی در ادامه می‌افزاید: چیزی که عجیب است این است که کالاها کاهش قیمت پیدا نمی‌کنند با اینکه حدود 12 هزار تومان کاهش نرخ ارز داشته‌ایم اما به طور مثال لوازم برقی خوراکی و شوینده و… می‌بینیم که کاهش قیمت نداشته‌اند. با اینکه با افزایش دلار افزایش قیمت داشته‌اند و حتی بسیاری از تولیدکننده‌ها نیز به بهانه انبار گردانی عرضه را هم قطع کرده‌اند. بسیاری افزایش قیمت‌ها را شاهد هستیم. به طور مثال اگر به فروشگاه‌های آنلاین هم نگاهی بیندازیم افزایش قیمت را شاهد هستیم اما کاهشی در قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود. یعنی هنوز بازار این را نپذیرفته است که این قیمت‌ها ثابت و دائمی است و به همین دلیل محتاط عمل می‌کند تا مطمئن شوند که با این نرخ می‌توانند کالایشان را جایگزین کنند.

چرا کاهش دلار بر قیمت کالاها اثر نمی‌گذارد؟

این استاد اقتصاد می‌گوید: با رسیدن دلار به 60 هزار تومان شاهد افزایش قیمت کالاها بودیم اما با کاهش آن و رسیدن به زیر 50 هزار تومان کاهش قیمتی نمی‌بینیم. جالب اینکه باز هم اگر قیمت بالا رود مثلاً به 55 یا همان 60 هزار تومان برسد باز هم شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. به بیان دیگر دوبار دلار 60 هزار تومانی اثر افزایشی بر قیمت کالاها دارد. دلار 60 هزار تومان اول با دوم گویا متفاوت است.

وی در ادامه توضیح می‌دهد: سیاسیون باید در نظر بگیرند که هرگونه اشتباه سیاسی و تیرگی روابط چه اثر مخربی بر اقتصاد دارد و اگر روابط احیا شده اخیر دوباره خدشه‌دار شود قطعاً اثر مخربی بر بازار خواهد داشت و باعث افزایش نرخ ارز خواهد شد. اگر به 60 هزار تومان بازگردد قیمت یک کالا در زمان دلار 60 هزار تومانی قبلی را با دلار 60 هزار تومانی جدید یکی نمی‌بینید و باز هم شاهد افزایش قیمت خواهید بود. مشکلی در این بین وجود دارد که بنده شخصاً نمی‌دانم چه اتفاقی می‌افتد.

اگر مذاکرات بین‌المللی ضمانت اجرایی داشته باشد قیمت ارز هم کاهش پیدا می‌کند

بغزیان به روابط ایران و عربستان اشاره می‌کند و معتقد است که باید مذاکرات چیزی باشد که قابلیت اجرا داشته باشد. به قول وزیر اقتصاد این چک بلامحل نباشد؛ یعنی مثلاً برجام بلامحل بود و به ما کاغذش را دادند اما دیدیم که برگشت خورد. حالا باید ببینیم این روابطی که قرار است احیا شود واقعاً استحکام دارد یا نه؟ می‌بینیم که چندین بار کاهش نرخ ارز داشتیم اما کالاها ماندند تا از این قیمت‌ها مطمئن شوند و می‌بینیم دوباره بالا رفته‌اند. قیمت ارز را اگر در یک سال اخیر ببینیم رو به بالا است اما نوسانی و سایر بازارها نه، مثلاً خودرو ملک و … روند رشد بدون نوسان و بدون افت داشته‌اند.

وی در ادامه می‌افزاید: اگر این روابط را آغاز کرده‌اند باید به سرانجام برسانند و اگر حفره‌ای هم داشت بزرگش نکنند. مشکل را حل کنند. در چنین شرایطی امارات روابطش را با ما بهبود می‌دهد و مسیر درهم را درست می‌کند. واقعیت این است که باید مسیر را عوض کرد. الان می‌فهمیم که مسیر هرات و امارات بوده که ورود ارز داشته‌ایم. باید این را بهبود می‌دادیم. بحث FATF هم اگر مذاکره شود قطعاً اثرش را خواهیم دیدیم و به شخصه این که مسائل اقتصادی ما به بهبود روابط مرتبط است را بسییار مهم می‌دانم.

استاد اقتصاد در پایان یادآور می‌شود: در صورتی که روابط بین‌الملل بدون مشکل و با ثبات باشند بازار دیگر بهانه‌ای برای بالا نگه داشتن نرخ ارز ندارد و قطعاً باید قیمت‌ها کاهش یابد و در نتیجه سایر کالاها و بازارها نیز باید کاهش قیمت داشته باشند زیرا دلیل اصلی عدم کاهش قیمت کالاها در حال حاظر با توجه به کاهش نرخ ارز بی‌اعتمادی به ثبات قیمت‌ها است. اثر اولیه مذاکرات و … روی ارز مشخص می‌شود/محمد رضا شاهوردیلو