توافقنامه جولانی و مظلوم عبدی؛ آیا ترکیه به خواسته خود رسید؟

اگرچه ترکیه بارها اعلام کرده که خواهان خلع سلاح نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال شرق این کشور برای برداشته شدن تهدید از مرزهای جنوبی خود است، اما توافق رئیس دولت موقت سوریه با فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه، در ترکیه با ابهاماتی همراه شده است.
به گزارش توانانیوز ، به نقل از تسنیم، رسانههای سوریه شب گذشته (دوشنبه شب) تصاویری از ابومحمد الجولانی رئیس دولت موقت سوریه و مظلوم عبدی فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه را منتشر کردند که در حال امضای توافق ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه تحت فرماندهی نیروهای دولتی بودند.
این توافق شامل 8 بند است که عبارتند از:
1. تضمین حقوق تمام سوریها در داشتن نماینده و مشارکت در فرآیند سیاسی و تمام نهادهای دولتی بر اساس شایستگی، بدون توجه به پیشینه مذهبی و قومی آنها.
2. جامعه کردی به عنوان جامعهای اصیل در دولت سوریه شناخته میشود، و دولت سوریه حق شهروندی و تمام حقوق قانونی آنها را تضمین میکند.
3. آتشبس در تمامی مناطق سوریه برقرار شود.
4. ادغام تمامی نهادهای مدنی و نظامی شمال شرق سوریه تحت کنترل و مدیریت دولت سوریه، از جمله گذرگاههای مرزی، فرودگاهها و میادین نفتی و گازی.
5. تضمین بازگشت تمام آوارگان سوری به شهرها و روستاهای خود و تأمین امنیت آنها از سوی دولت سوریه.
6. حمایت از دولت سوریه در مبارزه با عناصر”باقیماندههای رژیم بشار اسد” و تمام تهدیداتی که امنیت و وحدت آن را به خطر میاندازند.
7. مخالفت با هرگونه فراخوان برای تجزیهطلبی، سخنان تنفرآمیز و تلاشها برای ایجاد فتنه میان تمامی اجزای جامعه سوریه.
8. کمیتههای اجرایی تلاش خواهند کرد تا این توافقنامه را حداکثر تا پایان سال جاری اجرایی کنند.
درباره تاثیر این توافق بر سوریه تحلیل ها و نظرات مختلفی منتشر شده اما درباره نگاه ترکیه نسبت به این توافق سوال مهمی وجود دارد که آیا این توافق به سود آنکاراست یا نه؟
از 3 ماه پیش دولت بشار اسد در سوریه سرنگون شده و دولت جدیدی روی کار آمد که به ترکیه نزدیک است. آنکارا در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی تلاش کرده تا حداکثر بهره برداری را از این تغییر داشته باشد.
در بعد امنیتی نیز یکی از مهمترین خواسته های آنکارا از دولت جدید سوریه، فشار بر کردهای شمال سوریه برای خلع سلاح است تا به گفته مقامات ترکیه، خطر امنیتی از مرزهای جنوبی این کشور رفع شود.
مقامات نظامی ترکیه همچون یاشار گولر وزیر دفاع نیز بارها گفته اند که در صورت برداشته شدن این تهدید، آماده خروج نیروهای نظامی ترکیه از شمال سوریه هستند.
در نگاه اول به نظر می رسد که این توافق، آن چیزی است که ترکیه دنبال آن بوده و خواسته های آنکارا محقق شده است. اما چند ابهام در این خصوص وجود دارد:
– در متن توافقنامه هیچ اشاره ای به خلع سلاح نیروهای دموکراتیک سوریه یا قسد نشده است. اگرچه در بند 4 گفته شده که همه نهادهای مدنی و نظامی شمال شرق سوریه از جمله گذرگاههای مرزی، فرودگاهها، میادین نفتی و گازی تحت کنترل و مدیریت دولت سوریه قرار می گیرند اما در بند 6 آمده است نیروهای قسد در مبارزه با عناصر”باقیماندههای رژیم بشار اسد” و تمام تهدیداتی که امنیت و وحدت آن را به خطر میاندازند، از دولت سوریه حمایت کند. این بدان معناست که قسد نه تنها خلع سلاح نخواهد شد بلکه در فعالیتهای نظامی هم عملیاتهای مشترک با دولت دمشق خواهد داشت.