طی سال های اخیر شدت تغییرات اقلیمی افزایش قابل توجهی داشته و بر بخش های مختلف محیطی و طبیعی کشور ما اثر گذار بوده است. یکی از این بخش ها، منابع آبی سطحی و زیر زمینی کشور ما هست.
به گزارش توانانیوز، بازخوردهای ناشی از دگرگونی اقلیم متغیر می‌باشد و ممکن است سبب افزایش یا کاهش این عوامل درونی شوند. تغییرات جوی که در سراسر جهان مشاهده می‌شود به احتمال خیلی زیاد ناشی از عوامل درونی است که بشر در آن‌ها دست دارد بسیاری از تغییرات درونی در سیستم‌های اقلیمی با تأخیر رخ می‌دهند؛ زیرا سیستم اقلیمی کرهٔ زمین بسیار بزرگ است و به کندی حرکت می‌کند و به ورودی‌ها با تأخیر پاسخ می‌دهد. که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
مجموعه ای از این چالش ها عبارتند از:
تاثیر کاهش بارندگی بر تغییر اقلیم
کاهش بارندگی: تغییر اقلیم باعث تغییر الگوی بارندگی در ایران شده و منجر به کاهش بارندگی در بسیاری از مناطق شده است. این امر باعث کاهش دسترسی به آب برای آبیاری، آب آشامیدنی و سایر مصارف شده است.
خشکسالی: ایران در حال حاضر مستعد خشکسالی است و تغییرات آب و هوایی این مشکل را تشدید می کند. خشکسالی ها بیشتر و شدیدتر می شوند که منجر به کمبود آب، شکست محصول و کاهش چرای دام می شود.
کاهش برف: بخش عمده ای از تامین آب ایران از ذوب برف در کوهستان تامین می شود. با این حال، افزایش دما باعث کاهش برف و ذوب زودتر برف می شود که منجر به کاهش دسترسی به آب در ماه های بهار و تابستان می شود.
افزایش تبخیر: دماهای بالاتر و تغییرات در سطوح رطوبت منجر به افزایش نرخ تبخیر شده که به تبع آن کاهش بیشتر منابع آب سطحی مانند رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و مخازن می‌شود.
افزایش سطح آب دریا و کاهش جریان آب شیرین
نفوذ آب شور: افزایش سطح آب دریا و کاهش جریان آب شیرین در رودخانه ها منجر به نفوذ آب شور در مناطق ساحلی شده و آلوده شدن منابع آب شیرین و تهدید کشاورزی و اکوسیستم ها می شود.
ذوب یخبندان: یخچال‌های ایران به دلیل تغییرات اقلیمی با سرعتی سریع در حال ذوب شدن هستند که منجر به افزایش جریان آب در کوتاه‌مدت می‌شود، اما در درازمدت با ناپدید شدن یخچال‌ها باعث کمبود آب می‌شود.
تخریب کیفیت آب: تغییرات اقلیمی نیز بر کیفیت آب در ایران تأثیر می‌گذارد، دمای بالاتر و تغییر الگوی بارش منجر به افزایش آلودگی و آلودگی منابع آب می‌شود.
در مجموع، اثرات تغییر اقلیم بر منابع آبی ایران قابل توجه است و احتمالاً در سال های آینده بدتر خواهد شد. اجرای شیوه های مدیریت آب پایدار، سرمایه گذاری در فن آوری های صرفه جویی در مصرف آب و انطباق با واقعیت های جدید آب و هوای در حال تغییر برای اطمینان از دسترسی به آب برای جمعیت و اقتصاد در حال رشد برای کشور بسیار مهم است.
نویسنده :دکتر فرزانه جعفری
محقق و مدرس دانشگاه
