سازمان صنعت فناوری اطلاعات هند (Nasscom) و شرکت مشاوره BCG با استناد به گزارش مشترکی در مورد مطالعه فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی در کشور هند اعلام کردند که پیشبینی میشود بازار هوش مصنوعی هند تا سال ۲۰۲۷ به ۱۷ میلیارد دلار برسد که با نرخ سالانه ۲۵ تا ۳۵ درصد بین سالهای ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۷ رشد خواهد کرد.بازار هوشمصنوعی هند تا سال ۲۰۲۷ به ۱۷ میلیارد دلار میرسد.
به گزارش توانانیوز، هند بیش از ۴۲۰ هزار کارمند دارد که در حال حاضر در بخشهای هوشمصنوعی مشغول به کار هستند، همچنین این کشور بالاترین میزان نفوذ مهارتها را در زمینه هوش مصنوعی دارد. سال گذشته، Wipro، شرکت چندملیتی هندی که خدمات فناوری اطلاعات، مشاور و خدمات فرآیند تجاری را ارائه میکند، یک میلیارد دلار سرمایهگذاری در هوش مصنوعی طی ۳ سال اعلام کرده بود.
گامهای اولیه هند برای استفاده از هوش مصنوعی در صنایع دفاعی
در این گزارش آمده است، با افزایش سرمایهگذاری در هوش مصنوعی، انتظار میرود تقاضای بعدی برای استعدادهای هوش مصنوعی در هند نیز با نرخ سالانه ۱۵ درصد تا سال ۲۰۲۷ رشد کند. پایین است.
از ۲۵ ارائهدهنده خدمات فناوری برتر، ۹۰ درصد تعهدات مهارتهای هوش مصنوعی مولد در مقیاس بزرگ را انجام دادهاند.
مشارکت های بین المللی
هند هوش مصنوعی را در برنامههای دفاعی مشارکتی در حال اجرا و آینده برای حمایت از صنعت رو به رشد داخلی خود گنجانده است. این وضعیت از فقدان قوانین تجارت بین المللی برای محصولات هوش مصنوعی مرتبط با امنیت ملی بهره میبرد. لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده برای اولین بار در نوامبر 2022 به منظور گفتگو درباره همکاری ایالات متحده و هند در زمینه هوش مصنوعی دفاعی ملاقات کردند.
رئیس جمهور ایالات متحده جو بایدن و مودی همکاری دوجانبه هوش مصنوعی را از طریق ابتکار ایالات متحده و هند در زمینه فناوری های حیاتی و نوظهور در ماه مه 2022 اعلام کردند.
در ماه مه 2023، دو کشور اولین گفتگوی خود را در مورد دامنه های پیشرفته برگزار و ماه بعد توافق کردند که در زمینه محاسبات با عملکرد بالا همکاری نزدیکتری داشته باشند. DRDO هند همچنین در سال 2021 با همتای اسرائیلی خود توافقنامه ای برای توسعه فناوری هایی از جمله هوش مصنوعی امضا کرد و ممکن است همکاری مشابهی با فرانسه، ایتالیا و بریتانیا در نظر بگیرد. در همین حال، کشورهای دیگر، از جمله روسیه، در حال حاضر محصولات مجهز به هوش مصنوعی خود را برای فروش و تولید مشترک در هند عرضه میکنند. با این حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد هند با کشورهای خاصی برای به دست آوردن قابلیتهای هوش مصنوعی دفاعی، مانند سایر مشارکتهای تجاری و صنعتی دفاعی، شریک شده است.
همچنین مشخص نیست که چشم انداز گسترده هند برای «ایجاد هوش مصنوعی در هند و بهرهگیری از هوش مصنوعی برای هند» تا چه اندازه به توافقنامه های همکاری ایجاد شده به عنوان بخشی از ابتکار تولید «ساخت در هند، برای جهان» متکی است. هند گفته است که از شفافیت، ایمنی، اعتماد و مسئولیت پذیری در زمینه هوش مصنوعی حمایت می کند که تکرار لفاظی های بسیاری از شرکای سنتی این کشور از جمله روسیه وهمچنین چین است. اگرچه ارتش هند به فرصتها و تهدیدهای هوش مصنوعی دفاعی آگاهی دارد، اما دولت هند هنوز دیدگاه روشنی در مورد اینکه این فناوری چگونه میتواند بر ثبات استراتژیک تأثیر بگذارد یا اینکه دکترین هستهایاش در نتیجه استفاده از آن تغییر کند، ندارد.
سند راهبرد ملی هوش مصنوعی هند
رویکرد هند نسبت به پیشگامی در حوزه هوش مصنوعیAI هوش مصنوعی به توانایی ماشینها در انجام وظایف شناختی مانند تفکر، درک، یادگیری، حل مسئله و تصمیم گیری گفته میشود. هوش مصنوعی در آغاز به فناوری اطلاق میشد که از هوش انسانی تقلید میکرد، اما با گذشت زمان این فناوری چنان متحول شده که از مفهوم اولیه خود بسیار فراتر رفته است.
با توجه به اینکه قابلیتهای هوش مصنوعی به طور چشمگیری گسترش یافته است، کاربرد آن نیز در رشته های مختلف به شدت رو به افزایش است. به واسطه ماهیت ذاتی تحول در فناوری و نیز این واقعیت که بکارگیری آن در دنیا هنوز در مراحل ابتدایی است، هند فرصت خوبی را جهت تعریف هدف خود و پیش گامی در حوزه هوش مصنوعی را در اختیار دارد. هدف و شعار #AIforAll (هوش مصنوعی برای همه) که هند برای خود برگزیده است، دال بر پیش گامی فراگیر در این فناوری است به نحوی که تحقق همه ظرفیت های هوش مصنوعی موجب رفع نیازهای کشور و دستیابی به آرمان های منحصر به فرد کشور خواهد شد.
لذا، راهبرد کشور باید در جهت بهرهبرداری از هوش مصنوعی برای رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و رشد همه جانبه کشور هند و در نهایت به عنوان بستری برای اقتصادهای نو ظهور و در حال توسعه آماده گردد. با آنکه هوش مصنوعی قابلیت ارزش آفرینی فزایندهای در طیف وسیعی از بخشها را دارد، اما تا به امروز بکارگیری آن بیشتر از منظر تجاری بوده است. فناوری های بر افکن پدیده های نادری هستند که ممکن است تنها یکبار برای هر نسل اتفاق بیافتد و لذا لازم است راهبردهای بکارگیری کلان و بویژه راهبردهای ملی، بین تعاریف اثرات اقتصادی و اثرات گسترده این نوع فناوری ها توازن برقرار نماید.
موسسه ملی تحول هند (نیتی آیوگ) تصمیم گرفته است روی 5 بخش که انتظار میرود بیشترین بهرهبرداری را از هوش مصنوعی در حلکردن مسائل اجتماعی داشته باشند، تمرکز کند:
سلامت: افزایش دسترسی به خدمات با کیفیت سلامت و ارتقا میزان بهره وری آنها
کشاورزی: افزایش درآمد کشاورزان، افزایش بهرهوری مزارع و کاهش ضایعات
آموزش: بهبود دسترسی و کیفیت آموزش
زیرساختها و شهرهای هوشمند: ارتقا کارآمدی و ارتباط برای جمعیت رو به رشد مناطق شهری
حمل و نقل و جابجایی هوشمند: شیوه های ایمن تر و هوشمند تر حمل و نقل و ترافیک روانتر به منظور استفاده حداکثری از منافع به کارگیری هوش مصنوعی، در این گزارش موانع تحقق هدف #AIforAll مورد بررسی قرار می گیرند:
1- فقدان متخصصان ماهر در حوزه تحقیقات و بکارگیری هوش مصنوعی
2-. فقدان عوامل فعال کننده اکوسیستم های داده (توانمند ساز( دسترسی به داده های هوشمند
3- هزینههای بالای منابع و آگاهی کم نسبت به استفاده از هوش مصنوعی
4- حریم خصوصی و امنیت از جمله فقدان مقررات قانونی درباره بی نام سازی داده ها
فقدان رویکرد همکاری جمعی نسبت به بکارگیری و کاربردهای هوش مصنوعی در طول تاریخ، آرمان های پیش گامی در فناوری های نوظهور همواره نیازمند توانمندیهای تحقیقاتی برتر کشورها بودهاند و لذا تحقق مؤثر ظرفیت رشد مستلزم تخصص در تحقیقات پایه و کاربردی است. علیرغم آنکه نشانه های مثبتی از اقدامات اخیر هند در حوزه فناوری هوش مصنوعی وجود دارد، اما هنوز این کشور در آغاز راه است و نیازمند اقدامات جمعی و هماهنگ در سطح کلان است. این گزارش یک ساختار دو بخشی را برای رسیدن کشور هند به آرمان های خود در حوزه تحقیقات هوش مصنوعی پیشنهاد می کند:
1- مرکز عالی تحقیقات (CORE) روی بهبود شناخت نسبت به تحقیقات پایه کنونی و گسترش مرزهای فناوری از طریق تولید دانش جدید متمرکز است.
2-مراکز بین المللی تحول در هوش مصنوعی (ICTAI) که موظف به توسعه و انجام تحقیقات کاربردی هستند. انتظار می رود همکاری با بخش خصوصی از شاخصه های اصلی این گونه مراکز باشد.پیشنهاد شده است تا سازمانی مادر که مسئول تعیین خط مشی تحقیقاتی است از طریق تحلیل شاخصهای اجتماعی اقتصادی، مطالعه پیشرفتهای جهانی و ترغیب همکاریهای بین المللی جهت تکمیل توانمندی های تحقیقاتی این کشور ایجاد شود. دیگر پیشنهادهای ارائهشده درباره تحقیقات عبارتند از: اجرای پروژه های تحقیقاتی بلند مدت و بلند پروازانه توسط تیم های تخصصی، ایجاد یک سازمان فراملی تخصصی برای هدایت تحقیقات به سمت حل کردن مشکلات عمده و پیچیده حوزه هوش مصنوعی و توسعه زیرساختهای محاسباتی و دیگر زیرساختهای مرتبط در حوزه هوش مصنوعی. از آنجایی که فناوری همواره ماهیت مشاغل را متحول میکند و معیارهای توانمندی فناورانه را تغییر میدهد، مهارتآموزی و بازآموزی مهارتی نیروی کار بخش مهمی از رویکرد ما را نسبت به بکارگیری هوش مصنوعی تشکیل میدهد.
کشور هند نیاز ضروری به بازآموزی مهارتی نیروی کارهای فعلی و تربیت استعدادهای آینده مطابق نیازهای متغیر بازار کار دارد. این امر میتواند از طریق بکارگیری مکانیسمهای آموزشی غیر متمرکز با همکاری بخش خصوصی و مؤسسات آموزشی جهت صدور گواهیهای (مهارت) معتبر محقق گردد. بعلاوه، بایستی اشتغالزایی در حوزه های جدید مانند حاشیه نویسی داده توسعه داده شود، زیرا این حوزهها میتوانند بخش بزرگی از نیروی کار که به دلیل گسترش دستگاههای خودکار محکوم به بیکاری هستند را جذبنمایند. بکارگیری هوش مصنوعی در سراسر زنجیره ارزش-بخش خصوصی، شرکت های نوپا، شرکتها و نهادهای دولتی- میتواند با ایجاد چرخه مؤثری از عرضه و تقاضا ظرفیت عظیمی را فعال نماید. موانع توسعه و بکارگیری هوش مصنوعی را میتوان با بکارگیری مدل بازار به طور مؤثر برطرف نمود: این مدل امکان کشف قیمت بازار و نیز رویکردهای مختلفی که برای تحقق نتایج مورد نظر مناسب هستند را فراهم میکند.
میتوان یک چرخه اقتصادی فعال با سه زیر شاخه ایجاد نمود که روی جمعآوری و انباشت داده، حاشیه نویسی داده و مدلهای قابل اجرا متمرکز باشد. همچنین، میتوان بستری مشترک به نام بازار ملی هوش مصنوعی (NAIM) ایجاد نمود. به منظور تسریع در به کارگیری فناوریهای به شدت مشارکت گرا مانند هوش مصنوعی، دولت باید در حمایت از مشارکتها، افزایش دسترسی به زیرساختها، تقویت نوآوری از طریق تحقیقات و ایجاد تقاضا بوسیله یافتن راهحلهایی برای نیازهای مختلف، نقش تسریع کننده(کاتالیزور) را داشته باشد.راهحلهای مبتنی بر هوش مصنوعی ضمن اینکه سبک زندگی و کسب و کار ما را تحت تأثیر قرار میدهند، ما را با چالشهایی از قبیل اخلاقیات، حریم خصوصی و امنیت در هوش مصنوعی مواجه میکنند. مهمترین موضوع در مسائل اخلاقی هوش مصنوعی، انحراف از چارچوب FAT )انصاف، پاسخگویی و شفافیت( است. در این راستا، میتوان کنسرسیوم کمیته های اخلاق را در هر یک از مراکز عالی تحقیقات ایجاد نمود تا بر پایبندی این مراکز به اصول اخلاقی در همه مراحل توسعه محصولات و فناوری هوش مصنوعی نظارت نمایند.
داده یکی از نیرو محرکه های اصلی در کاربردهای هوش مصنوعی است و در نتیجه، مدیریت صحیح داده و تضمین حریم خصوصی و امنیت آن از اهمیت حیاتی برخوردار است. از جمله چالشهای این حوزه عبارتند از: استفاده از دادهها بدون جلب رضایت مالک، خطر افشای هویت افراد از طریق دادهها، تعصب در انتخاب دادهها و درنتیجه ترجیح متعصبانه در انتخاب مدلهای هوش مصنوعی و بینظمی در انباشت دادهها. این گزارش جهت رفع چنین چالشهایی پیشنهاد می کند: تنظیم چارچوبهای حفاظت از داده و چارچوبهای تنظیمی بخشی صورت پذیرد و همچنین به کارگیری استانداردهای بین المللی ترویج گردد.
برای آنکه هند بتواند بر موج نوآوری هوش مصنوعی مسلط شود، بایستی چارچوب مالکیت فکری استواری داشته باشد. با آنکه دولت ابتکارهای متعددی جهت تقویت نظام مالکیت فکری اجرا نموده است، به دلیل ماهیت منحصر به فرد راه حلهای توسعه هوش مصنوعی همچنان با چالشهایی بویژه در حوزه اجرایی کردن قوانین سخت و دقیق پتنت در حوزه هوش مصنوعی وجود دارد. اهمیت داده ها برای توسعه مدل های مفید یک نمونه است. به منظور رفع اینگونه مسائل ایجاد مراکز تسهیل حقوق مالکیت فکری جهت برداشتن فاصله بین کاربران و توسعه دهندگان راه حلهای هوش مصنوعی و آموزش صحیح مراجع اعطای حق پتنت، مقامات قضایی و دادگاهها پیشنهاد میشود. راهبرد هوش مصنوعی روی هدایت موج تغییرات اجتناب ناپذیر به نحوی که بیشترین و بهترین اثر را ایجاد کنند، متمرکز است.
ارتباطات و فناوری اطلاعات هوش مصنوعی
به گزارش خبرنگار گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا، در یک تحول پیشگامانه، هند نخستین مدرسه هوش مصنوعی خود را با نام سانتیگیری ویدیباون، واقع در شهر پر جنب و جوش تیرووانتاپورام کرالا راهاندازی کرده است. افتتاح این موسسه آموزشی نوآورانه توسط رئیس جمهور سابق هند، رام نات کوویند انجام شد که گام مهمی در ادغام هوش مصنوعی و سیستمهای فناورانه پیشرفته در آموزش محسوب میشود. هدف از ایجاد مدرسه هوش مصنوعی ارائه تجربه آموزشی مبتنی بر فناوری، ارائه منابع، ابزارها و راهنماییهایی است که فراتر از روشهای سنتی تدریس است. در ادامه به برخی از ویژگیهای کلیدی نخستین مدرسه هوش مصنوعی هند میپردازیم:
مدرسه هوش مصنوعی هند چه ویژگیهایی دارد؟
ابتدا، مدرسه هوش مصنوعی برای دانش آموزان کلاس های ۸ تا ۱۲ خواهد بود. آن ها چیزهای مفید زیادی مانند پشتیبانی از چندین معلم، سطوح مختلف آزمون ها، آزمون های استعداد، مشاوره، برنامه ریزی برای شغل و ترفندهایی برای به خاطر سپردن بهتر چیزها دریافت خواهند کرد.
سیستم هوش مصنوعی تنها به سوژههای معمولی کمک نمیکند. همچنین چیزهایی مانند اینکه چگونه در مصاحبهها خوب عمل کنید، به صورت گروهی صحبت کنید، در ریاضی خوب باشید، بهتر بنویسید و رفتار خوبی داشته باشید را آموزش میدهد.
مدرسه هوش مصنوعی تنها برای کارهای معمولی مدرسه نیست. همچنین دانش آموزان را برای آزمونهای بزرگ آماده میکند. این به دانش آموزان کمک میکند تا در این امتحانات خوب عمل کنند و به آموزش عالی بروند.
یک نکته بسیار خوب در مورد مدرسه هوش مصنوعی این است که به دانش آموزان کمک می کند برای آینده خود برنامهریزی کنند. این برنامه دانشجویان را برای دریافت بورس تحصیلی در دانشگاههای معروف خارجی راهنمایی میکند تا بتوانند در خارج از کشور تحصیل کنند.
منابع آنلاین که با استفاده از هوش مصنوعی ساخته می شوند، در وب سایت مدرسه قرار دارند. این یعنی می توان بدون صرف هزینه زیاد از آنها استفاده کرد. تلفیقی از هوش مصنوعی و آموزش برای تغییر تجربیات یادگیری سانتیگیری ویدیباون به عنوان مثالی قابل توجه از بهره برداری از ظرفیت هوش مصنوعی برای متحول کردن مسیر یادگیری دانش آموزان است. در حالی که ایده مربیان مبتنی بر هوش مصنوعی مانند چت جیپیتی هنوز در افقهای دورتری قرار دارد، این مدرسه یک رویکرد پیشگام را معرفی کرده است که فناوریهای هوش مصنوعی مانند یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی و تحلیل دادهها را در جنبههای مختلف آموزش ادغام میکند.
در حالی که یک مدرسه هندی از هوش مصنوعی برای ایجاد تجربه یادگیری نوآورانه استفاده میکند، اهمیت نقشهای آموزشی سنتی و تعامل انسانی همچنان حیاتی است. به گزارش خبرنگار گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا، در یک تحول پیشگامانه، هند نخستین مدرسه هوش مصنوعی خود را با نام سانتیگیری ویدیباون، واقع در شهر پر جنب و جوش تیرووانتاپورام کرالا راهاندازی کرده است.
افتتاح این موسسه آموزشی نوآورانه توسط رئیس جمهور سابق هند، رام نات کوویند انجام شد که گام مهمی در ادغام هوش مصنوعی و سیستمهای فناورانه پیشرفته در آموزش محسوب میشود. هدف از ایجاد مدرسه هوش مصنوعی ارائه تجربه آموزشی مبتنی بر فناوری، ارائه منابع، ابزارها و راهنماییهایی است که فراتر از روشهای سنتی تدریس است. در ادامه به برخی از ویژگیهای کلیدی نخستین مدرسه هوش مصنوعی هند میپردازیم:
بازتعریف آموزش از طریق ادغام هوش مصنوعی
فلسفه اصلی استارتآپ ویکند حول تلفیق فناوریهای هوش مصنوعی و آموزش برای افزایش تجربه کلی یادگیری میچرخد.این ادغام ابعاد متعددی را شامل میشود، از جمله طراحی برنامه درسی، مسیرهای یادگیری شخصیسازی شده برای گروههای دانش آموزی، ارزیابی عملکرد، و کمک جامع به دانش آموزانی که با چالشهای مختلف تحصیلی مواجه هستند.
غنیسازی آموزش و پرورش با فناوری
مدرسه هوش مصنوعی، سانتیگیری ویدیباون به طور دقیق طراحی شده است تا به دانش آموزان آموزش غنی از فناوری ارائه دهد.این موسسه یک الگوی آموزشی ابتکاری را با ارائه طیف متنوعی از منابع، ابزارها و راهنمایی فراتر از روشهای آموزشی مرسوم معرفی میکند. این الگو از قدرت هوش مصنوعی برای بالا بردن نتایج یادگیری و تجهیز دانش آموزان به مهارتهای مورد نیاز برای حرکت در دنیایی که به سرعت در حال تحول است، استفاده میکند. از آنجا که افتتاح نخستین مدرسه هوش مصنوعی هند گمانه زنیهای جالبی را در مورد نقش سیستمهای پیچیده هوش مصنوعی مانند چت جیپیتی در جایگزینی معلمان مطرح میکند، باید اذعان کرد که با وجود اینکه آموزش یکپارچه با فناوری یک جهش قابل توجه رو به جلو را نشان میدهد، نقشهای اساسی مربیان اهمیت بالای خود را حفظ میکنند. عنصر انسانی تعاملی و پویا، که با همدلی و سرپرستی شخصی مشخص میشود، در فرآیند آموزشی غیرقابل جایگزین و ارزشمند باقی میماند.
آینده آموزش در هند با افق هوش مصنوعی
آغاز به کار مدرسه هوش مصنوعی سانتیگیری ویدیباون، هند، بر تعهد این کشور به پذیرش پیشرفتهای فناوری در آموزش تاکید میکند. در حالی که تکنولوژیهای هوش مصنوعی بدون شک سفر یادگیری را افزایش میدهند، تلاشهای مشترک بین هوش مصنوعی و مربیان انسانی پتانسیل بازتعریف چشم انداز آموزشی را دارند. با تکامل جهان، یافتن تعادل بهینه بین فناوری و راهنماییهای انسانی در پرورش افراد خوش فکر و آماده آینده محوری خواهد بود.
تأسیس مدرسه هوش مصنوعی سانتیگیری ویدیباون در کرالا در سفر آموزشی هند نقش محوری دارد. ادغام هوش مصنوعی در آموزش، موضع پیشروانه این کشور در پذیرش نوآوری فناورانه را به نمایش میگذارد. با این حال، این مدرسه بر اهمیت مداوم مربیان انسانی در پرورش توسعه جامع و مربیگری شخصی سازی شده تاکید میکند و بر پتانسیل هم افزایی همکاری هوش مصنوعی و انسانی در شکل دادن به تجربیات یادگیری نسل آینده تاکید میکند.
نویسنده:دکترشادی دالوند
پژوهشگرو مدرس حوزه فناوری اطلاعات